𝗔𝘀 𝘀𝗼𝗺𝗯𝗿𝗮𝘀 𝗱𝗲 𝗥𝗼𝗶:| ⛈️ | 𝗢 𝗳𝗿í𝗼 𝗱𝗼 𝗰𝗼𝗺𝗲𝘇𝗼Nas profundidades dunha fraga afastada, alá onde a néboa apenas chega, naceu Roi, un raposo de pelame negro e branco. O frío acompañouno dende o primeiro día, non só o do inverno, senón o que viña da distancia dos demais.Mentres outros raposiños xogaban, el observaba. Miraba como o vento dobraba a herba e como a choiva trazaba camiños sobre o barro. Sentía que todo tiña unha orde, unha razón oculta que o mundo non precisaba explicar.Unha noite, unha treboada feroz abateuse sobre a fraga. As árbores caeron, os ríos rebordaron, e o pánico espallouse coma lume. Os pequenos berraban, pero Roi non. Moveuse entre o caos con serenidade, guiando a varios ata unha cova segura. Non precisou palabras: abondo foi o seu silencio.Cando o amencer chegou, o bosque estaba ferido. A néboa subía das raíces e o vento levaba o recendo da perda. Roi, pequeno e quieto, mirou o ceo e entendeu que o medo non debía gobernar, senón ser comprendido.Dende aquel día, os maiores falaron del como dun ser estraño: frío, pero firme; distante, pero certo. E el, sen sabelo, comezaba a converterse no que sería o seu destino: un guieiro de xeo, capaz de manterse en pé cando todo o demais treme.| ❄️ | #AsSombrasDeRoi || 🧊 | #RoiOGuieiroDeXeo |

𝗔𝘀 𝗼𝗿𝗶𝘅𝗲𝘀 𝗱𝗲 𝗕𝗿é𝘁𝗲𝗺𝗮𝘀:| 💘 | 𝗖𝗮𝗻𝗱𝗼 𝗼 𝘃𝗲𝗻𝘁𝗼 𝗰𝗼ñ𝗲𝗰𝗲𝘂 𝗮 𝗹ú𝗮Naqueles días, Noial vagaba en silencio polos camiños do sur, seguindo pegadas do vento e sinais esquecidos. Buscaba respostas que ninguén lle dera e atopábase a si mesmo na soidade das pedras molladas. Ao norte, Lúa Branca vivía entre néboas e luces danzantes, gardando cancións sen letra e sentindo as emocións que outros calaban.Ningún dos dous sabía do outro. Pero o bosque si.Foi unha tarde de outono, no paso onde dous ríos se xuntan para falar, que os seus camiños se cruzaron. Noial chegaba dende o sur, coa súa capa gastada e os ollos verdes cheos de inquedanza. Lúa Branca viña baixando entre a brétema, coas espirais do seu lombo brillando ao sol poñente.Ambos pararon.Non dixeron nada ao principio. O vento soprou entre eles, facendo tremer as follas douradas dos ameneiros.— Veño seguindo un murmurio que non sei traducir (dixo Noial, finalmente)— E eu, unha nota que non sei cantar (respondeu Lúa).Sentaron xuntos á beira da auga. Sen apresurarse, contáronse sen palabras. Ela ofrecéndolle unha folla trenzada, el poñendo aos seus pés a pedra furada que o acompañaba.Naquela noite durmiron preto, sen tocarse, pero sentíndose coma dúas raíces do mesmo tronco.Ao amencer, mentres os paxaros abrían os ollos do bosque, Lúa dixo:— Se algunha vez temos un fillo, ensinaráslle a escoitar os sinais?— Se o temos (respondeu Noial), ti ensinaráslle a poñerlles nome.E a néboa, cómplice, rodeounos coma un manto.Desde entón, seguiron camiñando xuntos, non para buscar respostas, senón para acompañar as preguntas.| 🦊 | #AsOrixesDeBrétemas |

𝗔𝘀 𝗼𝗿𝗶𝘅𝗲𝘀 𝗱𝗲 𝗕𝗿é𝘁𝗲𝗺𝗮𝘀:| 🌬️ |𝗢 𝗰𝗮𝗺𝗶ñ𝗼 𝗱𝗼 𝘃𝗲𝗻𝘁𝗼 (𝗔 𝘅𝘂𝘃𝗲𝗻𝘁𝘂𝗱𝗲 𝗱𝗲 𝗡𝗼𝗶𝗮𝗹)Antes de ser pai, antes de ser gardián, Noial era só un raposo novo con ollos verdes e máis preguntas ca respostas.A súa pelame xa era escura coma a noite sen lúa, mais os reflexos azuis aínda non brillaban como agora. Faltáballe tempo, e sobre todo, faltáballe escoita.Naqueles días, o bosque estaba enmudecido. Había seca. As fontes agochaban a auga, os paxaros marcharan antes de tempo, e os carballos tiñan as follas tristes.Un día, Noial decidiu marchar só, seguindo o vento. Non tiña destino, só a certeza de que algo o chamaba dende as terras altas.Camiñou durante días, durmindo entre pedras, comendo raíces, soñando con voces antigas. Ninguén lle falaba, pero todo o escoitaba. Comezou a entender que o silencio tamén conta historias.Nunha noite sen estrelas, chegou a un outeiro esquecido. No cumio, atopou unha pedra cun burato natural, daquelas que só se forman cando o tempo ten paciencia. Ao tocar a pedra, o vento ergueuse con forza e rodeouno coma unha serpe invisible. Mais non era un vento calquera: traía palabras que non se dicían con boca, só con memoria.A pedra faloulle da terra, das árbores que medraban antes da memoria, das perdas que ninguén lembra e dos gardiáns que viñeron antes ca el.Noial entendeu entón que non era só un raposo.Era herdeiro dunha cadea vella como a brétema.E aceptou o seu lugar.Desde aquela noite:• Atou a pedra cun cordón de xunco trenzado e levouna ao pescozo.• Aprendeu a falar pouco e escoitar moito.• Comezou a caminar lento, porque o que se apura, perde os sinais.E cando anos despois naceu o seu fillo, Brétemas, soubo que non lle podía dar respostas, pero podía ensinarlle a preguntar ben, a escoitar o vento e a camiñar co corazón atento.| 🦊 | #AsOrixesDeBrétemas |

| 🌳 | 𝗔 𝗽𝗿𝗼𝗺𝗲𝘀𝗮 𝗱𝗼 𝗯𝗼𝘀𝗾𝘂𝗲.No corazón do Bosque Neboeiro, o Raposo Brétemas espertou cun latexo diferente no aire. As follas murmuraban coma se quixeran lembrarlle algo, e o vento traía un arrecendo fresco a esperanza. Aquel día era especial: celebrábase o Día Mundial da Protección da Natureza.Brétemas ergueuse decidido a percorrer os camiños que tanto amaba. Ao chegar ao río, viu a Loba Néboa bebendo auga clara. Ela ergueu a mirada e murmurou:— O río segue cantando, pero tamén chora cando os humanos esquecen coidalo.O raposo asentiu en silencio e continuou a súa viaxe. Máis adiante, atopou a Sabugueiro, o porquiño espiño cos seus lentes redondos, recollendo lixo deixado por visitantes despistados.— Cada pequeno xesto conta (dixo Sabugueiro cun sorriso tímido). Hoxe limpo eu, mañá pode facelo outro. Así, o bosque respira mellor.Entre as pólas máis altas, Xistra, a curuxa dourada, abría as súas ás con solemnidade:— Lembrade, amigos, que a natureza é libro e casa, mestra e nai. Se a ferimos, esquecemos quen somos.Brétemas detívose un intre. Sentiu a forza das voces dos seus compañeiros e tamén a súa propia responsabilidade. Colleu unha folla caída do chan, e coa súa medalla de madeira gravou nela unha palabra: “vida”.Despois colocou a folla no centro dun claro, como símbolo. Todos os animais se xuntaron alí: Prideiro o pavo, que abriu a súa cola colorida para lembrar a diversidade da terra; Néboa, que pechou os ollos para escoitar o vento; Sabugueiro, que deixou o seu pequeno morea de lixo recollido; e Xistra, que recitou un vello refrán:— “Quen á terra coida, pan sempre atopa.”Brétemas sorriu.— Hoxe non é só un día para lembrar, é un día para actuar. A natureza protéxese con feitos, non só con palabras.E así, no silencio do bosque, fixeron unha promesa conxunta: cada un, ao seu xeito, gardaría a vida que latexa en cada pedra, en cada río, en cada folla. Porque protexer a natureza é protexer o futuro.

| 👩‍🌾 | 𝗔𝘀 𝗺𝗮𝗻𝘀 𝗾𝘂𝗲 𝘀𝗲𝗺𝗲𝗻𝘁𝗮𝗻 𝗳𝘂𝘁𝘂𝗿𝗼No corazón do bosque neboento, o Raposo Brétemas espertou cun canto distinto. Non viña dos paxaros nin do vento: era un murmurio de voces femininas, fortes e serenas, que falaban co ritmo da terra. Seguiu aquel son ata atopar unha clara onde varias mulleres traballaban a horta, sementando, recollendo froitos e coidando dos animais.Brétemas quedou marabillado. Cada unha delas tiña mans marcadas polo esforzo, pero tamén ollos brillantes, cheos de vida e esperanza. Uxía, a fareira, trouxera sementes traídas da costa; outras mulleres amasaban pan, tecían cestas ou facían marmeladas de sabugueiro.A loba Néboa achegouse en silencio, observando como aquelas mulleres transformaban a natureza sen ferila, mantendo o equilibrio ancestral entre o traballo e o respecto.Unha das mulleres sorriu ao ver ao raposo:— Hoxe celebramos o Día Mundial das Mulleres Rurais. Sen nós, non habería colleita, nin memoria, nin futuro para as aldeas.Brétemas inclinou a cabeza, comprendendo a importancia daquelas gardiás da terra. Non eran só traballadoras; eran tamén transmisoras de coñecementos, de cantigas e de linguas, de receitas e segredos que se perdían se elas non os compartían.Mentres o sol baixaba e o lume da lareira comezaba a prender, todas cantaron xuntas. O bosque enteiriño, co seu silencio atento, converteuse nun coro inmenso. Brétemas pensou que aquel canto era máis poderoso ca calquera medalla ou símbolo: era a forza de quen, dende o rural, mantén vivo o mundo.E así, prometeu lembrar sempre aquel día, sabendo que cada vez que comese un froito do bosque ou bebese auga dun río, estaría gozando do traballo invisible pero inmenso das mulleres rurais.Porque elas, coma as raíces, sosteñen a vida dende a terra máis profunda.

| 🌁 | 𝗢 𝘀𝗲𝗴𝗿𝗲𝗱𝗼 𝗱𝗲 𝗩𝗮𝗹𝘃𝗲𝗿𝗱𝗲.Nun serán de neboa espesa, o Raposo Brétemas paseaba preto da Lagoa de Doniños, onde o vento soaba como unha voz antiga. Dicíase que alí, baixo a auga inmóbil, durmía unha cidade esquecida: Valverde.Mentres recollía un fento prateado para o seu colar de herbas, un coro de burbullas ergueuse da lagoa. E daquela, unha vella gaivota con plumas grises e ollos sabios pousouse nun penedo.— Brétemas (dixo con voz grave), acidade de Valverde chama por ti.Intrigado, o raposo achegouse á beira. A auga separouse coma un espello rachado, e nel viu unha cidade de cristal, con rúas afundidas e campás que aínda resoaban baixo o mar. Unha voz soou dende o fondo:— Os nosos erros fixeron que a terra nos tragase. Máis aínda queda esperanza nos que lembran.Brétemas comprendeu que o recordo é unha forma de redención.Desde aquel día, percorreu escolas, carballeiras e aldeas, cantando a historia de Valverde: unha cidade de ouro que esqueceu a bondade... e que agoraespera, baixo as augas, a que os corazóns humanos volvan aprender a compartir.E cada vez que fala dela, unha onda suave ergue o nivel da lagoa, coma se Valverde (a cidade durmida) sorrise.