Filip Lardon
banner
filiplardon.bsky.social
Filip Lardon
@filiplardon.bsky.social
340 followers 98 following 260 posts
Decaan Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen #UAntwerpen #UZA 🎓 Professor • Kankerspecialist • Diensthoofd Centrum voor Oncologisch Onderzoek 🔬 Wetenschapscommunicator 🧬 Auteur 📚 Eigen posts 💬 🔗 https://nl.wikipedia.org/wiki/Filip_Lardon
Posts Media Videos Starter Packs
Pinned
🆕 Nieuw op Bluesky ✨🐣 Ik informeer jullie graag over o.a. recente ontwikkelingen in het wetenschappelijk onderzoek naar gezondheid, ziekte en #kanker 👨‍🔬🔬 Als bonus post ik als wetenschapscommunicator wekelijks een ‘wist-je-datje’ over ons menselijk lichaam en onze levende wereld.
Welkom volgers! 🫱
Dit kan leiden tot slaapstoornissen, verminderde alertheid en productiviteit en ernstigere gezondheidsrisico's (zoals hartinfarcten). Maar vaak hebben mensen er ook helemaal geen last van. 〰️2/2
Jawel. Voor mensen die gevoelig zijn aan wisselingen in tijdskaders (vaak jonge kinderen en oudere personen) is dat inderdaad wel aanpassen. Het verzetten van de klok (vooruit in het voorjaar en achteruit in het najaar) kan de interne biologische klok verstoren. 〰️1/2
Een goed werkende biologische klok is essentieel voor je gezondheid. Verstoring ervan – bijvoorbeeld door nachtdiensten, jetlag of te veel schermtijd 's avonds – kan leiden tot slaapproblemen, verminderde concentratie, stemmingswisselingen en zelfs gezondheidsproblemen op de lange termijn. 〰️5/5
De biologische klok wordt gereguleerd door de hypothalamus, een klein maar belangrijk gebied in de hersenen. Dit is het ‘hoofdkwartier’ van de biologische klok en stuurt signalen naar de rest van het lichaam om processen te coördineren. 〰️4/5
Dit wordt ook wel het ‘circadiaans ritme’ genoemd. De biologische klok wordt sterk beïnvloed door licht. Daglicht helpt bijvoorbeeld om wakker en alert te blijven, terwijl duisternis de aanmaak van melatonine stimuleert, een hormoon dat slaperigheid veroorzaakt. 〰️3/5
Het zorgt voor regulatie van bepaalde zaken, zoals – bij planten – openen en sluiten van bloemen en vallen van bladeren en – bij mens en dier – slapen, eten, hormoonproductie en lichaamstemperatuur. Die processen vinden plaats op regelmatige tijdstippen, vaak in een cyclus van ongeveer 24 uur. 〰️2/5
❓#Wistjedat bijna alle levende wezens een ‘biologische klok’ hebben? Niet alleen mensen, maar ook dieren, planten en zelfs sommige bacteriën hebben een biologische klok. Het is een intern mechanisme in levende organismen dat helpt om het ritme van biologische processen te sturen. 〰️1/5
5. Culturele en persoonlijke verschillen
In sommige culturen of families is luid lachen heel normaal en geaccepteerd, terwijl het in andere contexten als ongepast wordt gezien. Ook persoonlijkheid speelt een rol: extraverte mensen lachen vaak luider dan introverte mensen. 〰️6/6
4. Stressvermindering
Luid lachen kan helpen om stress te verminderen. Het stimuleert de aanmaak van endorfines (gelukshormonen) en verlaagt het niveau van stresshormonen zoals cortisol. Daarom voelt een goede lach vaak bevrijdend. 〰️5/6
3. Neurologische reactie
Lachen activeert verschillende delen van de hersenen, waaronder het limbisch systeem (dat emoties reguleert) en de prefrontale cortex (die betrokken is bij geluk en sociaal gedrag). Het is deels een reflexmatige reactie op humor of spanning. 〰️4/6
2. Sociale functie
Luid lachen versterkt sociale banden. Het is een signaal aan anderen dat je iets leuk vindt, op je gemak voelt, of dat je deel uitmaakt van de groep. In gezelschap lachen mensen vaak harder dan wanneer ze alleen zijn, omdat het ook een vorm van non-verbale communicatie is. 〰️3/6
1. Emotionele expressie
Lachen is een manier om emoties te uiten, vooral vreugde, opluchting of verbondenheid. Wanneer iets grappig, onverwacht of plezierig gebeurt, reageert het lichaam automatisch met lachen – soms zelfs luidop – als een uitlaatklep voor die emotie. 〰️2/6
❓#Wistjedat mensen in groep luidop lachen, veel luider dan dat ze dat – met dezelfde oorzaak – alleen veel minder zouden doen en dat daar verschillende redenen voor zijn?
Luidop lachen is een fascinerend samenspel van psychologie, biologie en sociale dynamiek. 🤣 〰️1/6
In Azië is er een verontrustende opkomst van zgn. “zombie”- #vapes die het verdovingsmiddel etomidaat bevatten. Inhalatie van dit anestheticum via illegale vapes is extreem gevaarlijk en kan leiden tot ademhalingsproblemen, psychoses, orgaanfalen en sterfte. healthyliferecovery.com/dangers-of-e...
The Dangers of Etomidate Vapes (KPODs)
Health authorities have uncovered a disturbing trend: the inclusion of etomidate in electronic non-nicotine delivery systems (ENNDS) products, often marketed as "K-Pods."
healthyliferecovery.com
Ook afvalstoffen worden opgeruimd. Het glymfatisch systeem (een soort schoonmaaksysteem in je hersenen) verwijdert afvalstoffen die zich overdag hebben opgehoopt. Dus nee, je hersenen slapen niet — ze zijn juist druk bezig met allerlei belangrijke taken terwijl jij uitrust. 〰️3/3
Het is alsof je brein ’s nachts zijn eigen schoonmaakploeg inschakelt én een creatieve denktank activeert. Tijdens de diepe slaap en REM-slaap worden ervaringen en informatie van de dag geordend en opgeslagen in je geheugen. Dromen en REM-slaap helpen bij het verwerken van emoties en stress. 〰️2/3
❓#Wistjedat je hersenen niet slapen tijdens je nachtrust, wel integendeel? 🧠💤 Dat klinkt misschien tegenintuïtief, maar tijdens bepaalde fasen van de slaap zijn je hersenen druk bezig met het verwerken van herinneringen, emoties, en het opruimen van “mentale overlast”. 〰️1/3
Daardoor ontstaan er te veel kwaadaardige bloedcellen (leukemiecellen), die de normale bloedcelproductie verstoren en bijvoorbeeld het immuunsysteem verzwakken. Leukemie ontstaat meestal door een fout in het DNA van de hematopoëtische stamcellen. 〰️5/5
Stamcellen kunnen zichzelf ook hernieuwen, zodat het bloedvormend systeem blijvend is.
Bij leukemie (bloedkanker) gaat er iets mis met de bloedvorming, vooral bij de stamcellen, waardoor er te veel van een type bloedcellen ongecontroleerd gemaakt wordt. 〰️4/5
De verdeling van die aanmaak wordt gestuurd door de nood van het lichaam. Bij een infectie bijvoorbeeld worden meer witte bloedcellen gemaakt voor de afweer, bij verblijf in een zuurstofarmere omgeving (zoals op berghoogtes) worden meer rode bloedcellen gemaakt. 〰️3/5
Het proces waarbij bloedcellen worden aangemaakt heet hematopoëse. Stamcellen in het beenmerg differentiëren zich tot verschillende soorten bloedcellen. We spreken over hematopoëtische stamcellen, die kunnen zowel rode of witte bloedcellen maken, alsook bloedplaatjes. 〰️2/5
❓#Wistjedat dat ons bloed voornamelijk wordt gemaakt in het beenmerg, een sponsachtig weefsel dat zich bevindt in de holtes van onze botten, vooral in de platte botten zoals het borstbeen, bekken, ribben en ook in de uiteinden van lange botten zoals het dijbeen? 🦴🩸 〰️1/5
Een overmaat aan zwarte gal zou leiden tot melancholie — een sombere, introverte en zwaarmoedige persoonlijkheid. Het stollen van die zwarte gal werd vroeger zelf gezien als de oorzaak van tumoren. 〰️4/4
(‘melas’ = zwart en ‘khole’ = gal). In de oude medische theorie van de humorenleer (Hippocrates en Galenus), geloofde men dat het menselijk lichaam drie lichaamssappen had: bloed, slijm en gal. De gal werd opgedeeld in gele gal en zwarte gal. 〰️3/4