Author | Lightnews

Perktas

Perktas

@perktas.bsky.social

56 followers 22 following 43 posts

Ornithologist, Biogeographers, Evolutionary Biologist. Biogeography Research Lab. Hacettepe University, AMNH Ornithology, The School of Anthropology & Museum Ethnography, University of Oxford. I migrated from X.

Posts Media Videos Starter Packs

Perktas @perktas.bsky.social · 5d

İklim krizi nedeniyle yaşam ağacının dalları inceliyor, bazıları kırılıyor. Fakat bu, yaşamın ilk sarsılışı değil. Her defasında yeniden filizlenmeyi başardı; kök hiç kaybolmadı. 3,8 milyar yıldır süren bu direncin hikâyesi Direnen Akademi’de. @direnenakademi.bsky.social

DirenenAkademi @direnenakademi.bsky.social · 7d

📢Özgür, özerk, demokratik üniversiteler için herkese açık dersler 2025-2026 güz serimizde

Utku Perktaş ile “Kırılgan Dallar, Direnen Doğa: İklim Krizinde Yaşamın Çeşitliliği”

🗓27 Ekim Pzt 19:00'da Sevgi Soysal Kütüphanesi'ne bekleriz!

#DirenenAkademiAçıkDersler
#AçıkBilim

Kırılgan Dallar, Direnen Doğa: İklim Krizinde Yaşamın Çeşitliliği
Kuş Bilimcisi Prof. Dr. Utku Perktaş,
27 Ekim Pzt 19:00 @ Sevgi Soysal Kütüphanesi

ipucu soruları:
• İnsanın dışında, gezegene baktığınızda sizde en çok merak uyandıran şey ne olurdu?
• Çocukluğunuzda gördüğünüz ama bugün artık göremediğiniz bir canlı var mı?
• Bir türün yok olması sizce sadece doğayı mı etkiler, yoksa kültürümüzü de dönüştürür mü?
• İklim kriziyle birlikte biyoçeşitlilik kaybını gündelik yaşamımızda hangi yollardan fark ediyoruz?
• Doğanın direncinden biz insanlar hangi dersleri çıkarabiliriz?

Perktas @perktas.bsky.social · 14d

Barıştan bilime, siyasetten temsile uzanan bir yelpazede Nobel’in kendisi bir kez daha ‘nitelik’ ile ‘gösteri’ arasındaki çizgiyi sorgulatıyor. @birikimdergisi.bsky.social
birikimdergisi.com/guncel/12187...

Nobel’in Hatırlattığı Şey: Bilimde Nitelik ve Bilgelik - Utku Perktaş

Nobel ödülleri açıklandı. Bu yıl yine değerli bilim insanları ödüle layık görüldü. Ancak her zamanki gibi, ödüllerle birlikte tartışmalar da alevlendi. Barıştan bilime, siyasetten temsile uzanan bir y...

birikimdergisi.com

Perktas @perktas.bsky.social · 17d

M.Ö. 4004’ten Derin Zamana - "Bu gerilim, bilginlerin karmaşık ve zorlama açıklamalara başvurmalarına yol açarken, evrim kuramı bilimsel kanıtların yarattığı bu baskının doğal sonucu olarak kendini gösterecekti."

@birikimdergisi.bsky.social

birikimdergisi.com/guncel/12184...

M.Ö. 4004’ten Derin Zamana: Bilimin Dönüştürdüğü Kutsal Dünya Görüşü - Utku Perktaş

Batı düşünce tarihi genellikle büyük kırılmalarla anılır: Kopernik, Newton, Darwin. Ancak bu devrimlerin her biri, yüzyıllar süren ve geleneksel inanç sistemleriyle bilimin bulgularını uzlaştırma çaba...

birikimdergisi.com

Perktas @perktas.bsky.social · 19d

Bilimin görünmeyen yüzlerinden biri zorbalığın sessizliği.
Bu sessizlik yalnızca gücün yanlış kullanımına değil, insanın kendi güvensizliklerine de ayna tutuyor.
Ve belki de bilimin asıl krizi tam burada: vicdanla bilgi arasındaki mesafede. @yetkinreport.bsky.social
yetkinreport.com/2025/10/12/b...

Bilimin Görünmeyen Yüzü: Zorbalığın Sessizliğinden Bilimin Eşitlik Arayışına - Yetkin Report

Akademik zorbalığın artık küçük düşürmek değil, e-posta zincirlerinden, toplantı davetlerinden dışlamak, sessizliğe boğmak şekilleri de var.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · 27d

Jane Goodall’ı kaybettik; ama onun umudu ve doğa sevgisi yaşamaya devam ediyor. 💚
Goodall’ın başlattığı dayanışma ve umut, dünyanın dört bir yanında yankı buluyor. Bilime bıraktığı en büyük miraslardan biri ise, kültürün yalnızca insana özgü olmadığını göstermesi.

yetkinreport.com/2025/10/05/j...

Jane Goodall: Umudun İzinde Bir Yaşam Öyküsü - Yetkin Report

Jane Goodall’ın bilime getirdiği bakış açısı, sadece şempanzelerin insan benzeri duyguları ve sosyal bağları olduğunu ortaya koymakla kalmadı.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Sep 16

Penguen dersleri: Geçmişin Tekrarı mı, Bugünün Seçimi mi? @yetkinreport.bsky.social

yetkinreport.com/2025/09/16/j...

Juan Salvador Adında Bir Penguen - Yetkin Report

Tom Michell’in bir pengueni hayata döndürmesi yalnızca bir kurtarma hikâyesi değil, tarihsel tortularla yüzleşmenin de metaforudur.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Sep 10

🌊 Neptün topları bize bir şey anlatıyor: Deniz, plastiği filtreleyip kıyıya atıyor, bizse aynı plastiği tuzla ve balıkla soframıza geri alıyoruz. Görünmez plastik artık görünür bir tehdide dönüştü. 🍽️⚠️ Yeni yazım Yetkin Report’da… #mikroplastik #Akdeniz

yetkinreport.com/2025/09/10/s...

Soframızdaki Görünmez Plastik Tehlikesi - Yetkin Report

Türkiye Akdeniz’de plastik kirliliğinden en çok etkilenen ülkelerden. Bu yalnızca çevresel değil, gıda güvenliği ve halk sağlığı sorunu da.

yetkinreport.com

Reposted by Perktas

W. P. Mueller @wpmueller.bsky.social · Sep 7

#ornithology
nsojournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/...

Perktas @perktas.bsky.social · Sep 7

🌊 Akdeniz kıyısında gördüğünüz o lifli, sarımtırak toplar…
Sessiz kahraman Neptün topları, mikroplastikleri yakalayıp kıyıya taşıyor.
Doğa hem uyarıyor hem temizliyor 🌱 @yetkinreport.bsky.social yetkinreport.com/2025/09/07/a...

Akdeniz'de Mikroplastik Kirliğinin Doğal Savaşcısı: Neptün Topları - Yetkin Report

Akdeniz'de Posidonia Oceanicalardan oluşan deniz çayırları doğal bir filtre gibi çalışıp mikroplastikleri yakalayarak kıyıya kadar taşıyor.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Sep 4

🌍 Antroposen’de Türkiye: Çevre Düşüncesi, Bellek ve Yeni Cereyanlar

Antroposen Sohbetler’in bu haftaki bölümünde Tanıl Bora ile birlikte Türkiye’de çevre düşüncesinin izlerini sürdük.

Dinleyin, paylaşın, düşünün… çünkü ekoloji yalnızca doğa değil, aynı zamanda hafıza, siyaset ve gelecek demek. 🌱

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 31

Orman yangınlarını yazın, selleri kışın hatırlıyoruz. Ama asıl kayıp sessizce oluyor: ormanların seyrelmesi. Yeni uydu teknolojisi bu sessiz kayıpları piksel piksel görünür kılıyor. 🌍🔥🌳 Bu, hem alarm hem de erken önlem için bir fırsat. @yetkinreport.bsky.social

yetkinreport.com/2025/08/31/t...

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 29

Krizler masalı değil; uyarı fısıltısı.
Yazdığım “Kırılgan Uygarlık: Çöküşbilime Giriş”, dünyanın “henüz geç değil” söyleminin ardındaki sessiz alarmına kulak vermeye davet ediyor: aciliyetle, ama özgürlük ve adaleti çiğnemeden. İçimize işleyecek bir sorgu.
birikimdergisi.com/guncel/12147...

Kırılgan Uygarlık: Çöküşbilime Giriş - Utku Perktaş

Oysa ekolojik çöküş yalnızca insanın değil, insan-dışı canlıların da varoluş meselesi. Kitapta yer alan geniş veri ve referanslar (tür kayıpları, ekosistem çöküşleri, biyosferdeki geri dönülmez eşikle...

birikimdergisi.com

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 27

In my radio program Antroposen Sohbetler, I explore how city lights disrupt nature’s rhythms. A new Science study shows birds sing nearly an hour longer under bright skies—evolution unfolding in our streets. 🌌🕊️ @apacikradyo.com.tr
apacikradyo.com.tr/antroposen-s...
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40839731/

Geceyi Kaybeden Kuşlar

Antroposen Sohbetler'de Utku Perktaş, şehirlerin ışıklarıyla birlikte doğanın ritminin nasıl değiştiğini ele alıyor.

apacikradyo.com.tr

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 23

Among the small songbirds of the Mediterranean, Subalpine Warblers are not one, but three distinct lineages: Eastern, Western, and Moltoni. 🐦 Our new study shows that gene flow between them is very limited, revealing their evolutionary independence. #ornithology
www.sciencedirect.com/science/arti...

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 20

🔥Yangın artık sadece ekolojik bir olay değil; hafızayı, siyaseti, kentleri ve geleceğimizi yakıyor. Alevler büyüdükçe kelimeler de çoğalıyor. Gölgeler kayboluyor, Akdeniz’in ortak geleceği yeniden yazılıyor. @yetkinreport.bsky.social
#ormanyangını #iklimkrizi

yetkinreport.com/2025/08/20/o...

Orman Yangınlarıyla Alev Alan Akdeniz’in Geleceği ve Yangın Dili - Yetkin Report

Orman yangınları artık “olağan afet” kategorisinden çıkıp, küresel ısınmanın ekosistemde yol açtığı tahribatın simgesine dönüştü.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 8

Üniversite sadece bilgi değil, güven, temsil ve sorumluluk üretmeli.

birikimdergisi.com/guncel/12129...

Temsilin Yükü: Üniversiteyi Ayakta Tutan Gerçek Değer Nedir? - Utku Perktaş

Son günlerde gündemi meşgul eden sahte diploma skandalları, üniversitelerin yalnızca bilgi değil değer ve güven üreten kurumlar olma işlevinde yaşanan nitelik erozyonunu tüm çıplaklığıyla gözler önüne...

birikimdergisi.com

Perktas @perktas.bsky.social · Aug 7

Üniversite, temsilin yalnızca görünür olmakla sınırlı kalmayıp; hafızayla beslenip sorumlulukla taşındığı yerde gerçekten yaşar ve geleceğe tutunur. @yetkinreport.bsky.social

yetkinreport.com/2025/08/07/s...

Sahte Diploma, Temsil Krizi ve Üniversitenin Hafıza Kaybı - Yetkin Report

Sahte diploma skandalı üniversitenin yalnızca bilgi değil, güven ve temsil değeri üretme erozyonunu da gözler önüne seriyor.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jul 20

“Makbul: Beğenilen, istenilen, uygun görülen.”
Ama ya düşünce, uygunluk kriterlerinin dışındaysa?

🎓 Özgür üniversite, makbul üniversitenin gölgesinde nasıl siliniyor? - yetkinreport.com/2025/07/20/o...
@yetkinreport.bsky.social

Özgür üniversite, makbul üniversitenin gölgesinde - Yetkin Report

Gençlik "makbul öğrenci" kalıplarına sığmıyor. Özgür akademisyen ise makbul akademisyenin gölgesinde silikleşiyor.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jul 4

Yasa çıktı ama doğa hâlâ savunmasız. Türkiye’nin yeni iklim yasası, doğayı korumaktan çok “kirletme hakkını” düzenliyor.
Artık karbon kredisi, kirletmenin maliyeti değil bahanesi. Ve bir de şu soru: İklim yasası mı, karbon ayrıcalığı mı? yetkinreport.com/2025/07/04/i... @yetkinreport.bsky.social

İklim Yasası: İklim Krizi Derinleşirken, Türkiye Neyi Yasalaştırıyor? - Yetkin Report

Türkiye sonunda bir iklim yasası çıkardı ama tartışmalar da beraberinde geldi. Hükümet iklimi ticarileştirmekle suçlanıyor.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jul 1

Bu yazı, susturulan ya da susturulmak istenen seslere dair içimde birikenleri paylaşma ihtiyacından doğdu. Belki de bu, yalnız kalmaması gereken seslere uzaktan da olsa dikkatle kulak verme biçimi. Ve sessizleştirilmeye karşı, dayanışmanın söze dökülmüş bir ifadesi. yetkinreport.com/2025/07/01/g...

Gazetecilik Susarsa, Bilim de Susar - Yetkin Report

Utku Perktaş: "Ben bir gazeteci değilim, bilim insanıyım. Ama hakikate ulaşma ve gerçeği paylaşma çabamızın ortak olduğuna inanıyorum."

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jun 21

Bu toprakların en eski sakinlerinden biri Zeytin Ağacı. Ben de ona ses oldum: ‘Zeytin Ağacını Savunmak.’ Yetkin Report’ta… yetkinreport.com/2025/06/21/k...

Kömürün, piyasanın, savaşın baskısı altında zeytin ağacını savunmak - Yetkin Report

Türkiye’den İspanya’ya, Lübnan'a dek kömürün, piyasanın ve savaşın baskısı altında kalan ortak bir mirasımız var: zeytin ağacı.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jun 9

Bir üniversitenin gücü sadece rakamlarda değil, inşa ettiği düşünsel ve etik kültürde yatar.
Ve rektörlük, sadece bir yönetim makamı değil, bir temsil makamıdır.
Peki, bugün rektör profilleri bu temsilin neresinde?
Yeni yazım… 👇 ✍️ 🎓 @yetkinreport.bsky.social

yetkinreport.com/2025/06/09/a...

Akademik karnesi zayıf olan üniversite rektörlerinin temsil sorunu - Yetkin Report

Akademik karnesi zayıf üniversite rektörleri kurumsal temsil ve akademik liderlik sorunlarına yol açıyor. Ölçü sadece makale sayısı olamaz.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · Jun 5

İklim işçileri işsiz, iklim mültecileri evsiz. Penguenler bile sendikasız kaldı. Dışkılarıyla bulut yapıyorlardı, ona da karıştık. Sonuç: Daha az bulut, daha çok ısınma. #İklimKrizi #DünyaÇevreGünü @yetkinreport.bsky.social

yetkinreport.com/2025/06/05/c...

Çevre gününde işlerine son verilen sessiz iklim işçileri - Yetkin Report

Trabzon'daki sel felaketinden Güney kutbundaki penguenlere kadar iklim değişikliği bizi bir felaketin gelmekte olduğu yönünde uyarıyor.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · May 25

Yılanboyun, göçmen güvercin, büyük alk ve süper mercanlar... Altıncı Yok Oluş’un eşiğinde doğayla yüzleşmenin tam zamanı.
Yeni yazım... - Türler yok oluyor, biyoçeşitlilik çöküyor, insan bunun neresinde?

@yetkinreport.bsky.social

🔗 yetkinreport.com/2025/05/25/t...

#Biyoçeşitlilik #AltıncıYokOluş

Türler yok oluyor, biyoçeşitlilik çöküyor, insan bunun neresinde? - Yetkin Report

Türler tükendikçe bioçeşitlilik azalıyor, doğanın dengesi hızla değişiyor. İnsan-merkezli kalkınma anlayışıyla bindiğimiz dalı kesiyoruz.

yetkinreport.com

Perktas @perktas.bsky.social · May 13

"Türkiye’de akademik mücadele izleri: ODTÜ ve Boğaziçi örnekleri"

Bu yazı, “Özgür Düşüncenin Soluklandığı Yerler” başlığıyla başladığım üçlemenin son halkası. Gündüz Vassaf’ın katkılarıyla şekillendi.

Akademik özgürlük, suskunlukla değil, dayanışmayla yaşar.

yetkinreport.com/2025/05/05/t...

Türkiye’de akademik mücadele izleri: ODTÜ ve Boğaziçi örnekleri - Yetkin Report

Akademik özgürlük yukarıdan bahşedilmez; tabandan, dayanışma, mücadele ile ve kimi zaman da yalnızca bir avuç insanın inadıyla inşa edilir.

yetkinreport.com