In elke nieuwe religie maakt macht zich al snel breed. Dat zorgt ervoor dat men aan die religie nieuw nut toevoegt, zoals het versterken van een wij/zij-gevoel, van de interne hiërarchie, en van een bepaald samenlevingsmodel. Machthebbers denken nogal functioneel.
Een godsdienst begint bij een combi van symboliek, levensvragen en een marginale positie van de stichter ten opzichte van het machtscentrum. Die drie maken een nieuw zingevingsspel mogelijk.
Zolang het spel van een verhaal serieus gespeeld wordt, kan ik me permitteren erin mee te gaan, ook al is wat de hoofdpersonen meemaken hoogst onwaarschijnlijk. Ik speel hun spel mee. Ik laat het verhaal in zijn waarde en doe er niets aan af. De grens tussen fictie en echt is papierdun
Religie verklaren uit haar nut helpt niet om verschillen tussen religies te verklaren. Dat nut wordt immers aan alle religies toegeschreven. Bovendien zijn er doorgaans geen aanwijzingen dat een stichter een religie begint vanwege een aardige functie die de nieuwe religie zou kunnen vervullen.
Denken mensen eigenlijk wel functioneel? Nee, ze zijn in eerste instantie zingevers, betekenisontdekkers. En de betekenis van iets is meer dan de functie. Zo’n benadering helpt om de overdaad aan ideeën en rituelen te begrijpen.
Campagne en uitslag van deze verkiezingen laten zien dat ons land opschuift van een democratie naar een personacratie. Het draait primair om de persoon van de lijsttrekker, veel minder om beleid. Hoe zijn we hier terecht gekomen? Lees de Vrijdag Zindag: www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
Stopwoord ‘zeg maar' kan symbool zijn van het aftasten dat eigen is aan religie. De leiders van een religie leggen de inzichten weliswaar meestal formeel vast, in leer en ritueel, maar regelmatig herinneren kritische gelovigen eraan dat uiteindelijk het goddelijke onbenoembaar is.
Cultuuringenieurs geloven heilig in de maakbaarheid van gebruiken. Tot op zekere hoogte krijgen ze gelijk. Wetgeving legt gewenst gedrag op. Media- en reclamemakers weten hoe je meningen kunt omturnen. Maar de regie kan ook falen. Mensen zijn behoudend en eigenwijs. De wereld blijft Babylonisch.
Het favoriete denkschema van humanisten zou niet de keuze van ‘dit tegenover dat’ moeten zijn, maar het royale ‘èn dit èn dat’. Zij zouden zo radicaal moeten seculariseren dat ze niet langer het denken in ‘wij tegen zij’ van de meeste kerken kopiëren, maar naar een nieuw soort wij streven.
Mensen zijn steengoed in het produceren van veel levensbeschouwelijke versies van de werkelijkheid. Tegelijk vinden ze het eigene toch het enige echte juiste ware. Daar komt een hoop ellende van.
Verkiezingstijd. Voor de kiezer is de persoon bepalend, of dat ene verkiezingsthema, of een debat, zelden een partijprogramma. Wel vaak wat Stemwijzer en Kieskompas aanbevelen. Mijn kieswijzer inventariseert keuzes die niet altijd ter sprake komen. Kijk hier: www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
De mens is een uitzonderlijk dier dat in staat is tot onbeperkte zingeving en er tegelijk niet in slaagt zijn leefwereld definitief goed in te richten.
Was de verzuiling een samenlevingsmodel waarbij voor de relatie tussen levensbeschouwing en macht een overzichtelijke en regeerbare oplossing was gevonden, over de multiculti samenleving heerst vooral verwarring.
In korte tijd is ons land van een verzuilde naar een multiculturele samenleving gegaan. In beide gevallen is de vraag: Hoe gaan we om met verscheidenheid?
In deze Vrijdag Zindag is Lex van Buren te gast, woordvoerder van de Raad van State. De Raad heeft de filemeldingen overgenomen van de ANWB, omdat de verkiezingscampagne botsingen veroorzaakt. Er is sprake van een infarct in het maatschappelijk verkeer. www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
'Wat heeft dít te betekenen?!?'. Die vraag hoort bij een situatie waarin iets grondig verkeerd gaat. De vraag informeert uiteindelijk naar de betekenis van chaos. Feitelijk is dit ook de herhaalde wanhoopsvraag van de krantenlezer. Lees hier verder: www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
Wat kunnen mensen toch veel bij elkaar bedenken. Soms reageer je: ‘OK’. En soms frons je: ‘Hmm?’. De laatste tijd denk ik vaker ‘Hmm?’ dan ‘OK’. En dat terwijl anderen juist ‘OK’ zeggen. Lees hier hoe dat zo gekomen is: www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
Heb jij dat ook? Je bent met iets doende, en dan ineens, met een floep-effect, levert een brain wave een inzicht dat je niet eerder hebt gehad. Lees over mijn floep-ervaring bij het schrijven van de voorlaatste Vrijdag Zindag, over de autocratische God. www.andredroogers.nl/vrijdag-zind...
