Lightnews — Scholar-powered news

Çağsı @bild.bsky.social · 12h

Kanatlar, ancak uçuş sırasında tamamen açıldıklarında özgürlük anlamına gelir. Sırtında ise ağır bir yükten başka bir şey değildir.

- Marina Tsvetaeva

3

Çağsı @bild.bsky.social · 12h

2025 Nobel Edebiyat Ödülü, Macar yazar László Krasznahorkai'ye verildi.

2. favori adaydı.

1 3

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Simülasyonlar görev sırasında kişilik tiplerindeki değişiklikleri dikkate almamasına rağmen, araştırmacılar sonuçların uzayda uzun süreli görevler için gelecekteki mürettebat planlama stratejilerinin temelini oluşturabileceğini söylüyor.

1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Başa çıkma stilleri ve kişilerarası dinamiklerin bir karışımının ekiplerin uzun vadede istikrarlı kalmasına yardımcı olabileceğini söylüyorlar.

1 1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Farklı kişilik tiplerine sahip ekiplerin, tümü aynı kişilik tiplerine sahip ekiplere göre daha iyi performans gösterdiğini tespit ettiler.

1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Siimülasyonlara kişilik tipleri, psikolojik teorilerle ilgili veriler girerek, beş kişilik özelliğinin (açıklık, vicdanlılık, nevrotiklik, dışadönüklük ve uyumluluk) görev sırasındaki farklı roller ve beceriler ile stres, sağlık, performans ve ekip uyumu üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu incelendi

1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Onlara göre, farklı kişiliklerin bir araya getirilmesi, bu kadar uzun bir görevin getirdiği stres ve izolasyona karşı daha dayanıklı bir ekip oluşturulmasına yardımcı olabilir.

1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

ABD'li bilim adamları, bilgisayar simülasyonları yardımıyla, üç yıllık Mars yolculuğu gibi uzun süreli uzay görevleri için en uygun kişiliklerin hangileri olduğunu belirlediler.

1

Çağsı @bild.bsky.social · 13h

Mars'a kim gönderilmeli? Farklı kişilikler anahtar olabilirmiş.

journals.plos.org/plosone/arti...

1 1

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Eşlik eden bir başyazıda, bu düzeyde bir açlığın, bulaşıcı olmayan hastalıklar için yüksek risk ve yaşam süresinin kısalması gibi nesiller boyu sürecek sonuçları olacağı için ciddi endişe kaynağı olduğu ekleniyor.

3

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Bölgenin altyapısının tahrip edildiğini, nüfusun defalarca yerinden edildiğini ve insani yardımın büyük ölçüde kısıtlandığını söylüyorlar.

1 2

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Çalışma, Gazze Şeridi'ndeki 16 sağlık merkezi ve 78 tıbbi tesiste altı aylıktan beş yaşına kadar olan çocukların zayıflamasını izledi. Yazarlar, çocuklarda beslenme yetersizliğinde benzeri görülmemiş bir artış kaydedildiğini belirtiyor.

1 2

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Gazze'de 54.000'den fazla çocuk açlık çekiyor, bunların 12.800'den fazlası ciddi şekilde. Ocak 2024 ile Ağustos 2025 arasında akut yetersiz beslenmenin en yüksek seviyelerinin, yardımların ciddi şekilde kısıtlandığı dönemlerle çakıştığını ortaya koyan bir analizden bu sonuç çıkıyor.

1 2

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Gazze'de on binlerce çocuk açlık çekiyor ve bu durum gelecek nesilleri de etkileyecek.

www.thelancet.com/journals/lan...

1 4

Çağsı @bild.bsky.social · 14h

Bir sıvı metal kombinasyonu, antimikrobiyal dirençle küresel mücadelede potansiyel bir gizli silah haline gelmiş ve mevcut implant malzemelerinden daha uzun ömürlü olacağına dair umut vaat etmiş.

Kemiklerle çok daha biyouyumlu, daha hızlı iyileşme ve daha uzun ömürlü.

Superior orthopaedic implants aim to improve outcomes

Superior orthopaedic implants aim to improve outcomes A pioneering liquid metal combination is shaping up as a potential secret weapon in the global fight against antimicrobial resistance,

www.scimex.org

3

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Metalorganik iskelet bileşikleri üzerine yapılan araştırma, 2025 Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.

Metalorganik iskeletler, çöl havasından su elde etmek, karbondioksiti yakalamak, zehirli gazları depolamak veya kimyasal reaksiyonları katalize etmek için kullanılabilir.

Nobel Prize in Chemistry 2025

The Nobel Prize in Chemistry 2025 was awarded jointly to Susumu Kitagawa, Richard Robson and Omar M. Yaghi "for the development of metal–organic frameworks"

www.nobelprize.org

1

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Makrofajlar insülin üreten hücreleri korur ve tip 1 diyabeti önler.

Bir tür makrofaj, pankreastaki insülin üreten hücreleri T hücrelerinden korur ve böylece tip 1 diyabeti önler.

Garbage-collecting cells protect insulin production in pancreas | WashU Medicine

A mouse study by researchers at WashU Medicine, published in Nature, could pave the way for new therapies for Type 1 diabetes.

medicine.washu.edu

1

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Araştırmacılar, bakterileri stres altında koruyan proteini keşfetti.

Araştırmacılar, RfaH proteininin bakterilerin stresi atlatmasına nasıl yardımcı olduğunu göstererek enfeksiyon kontrolü için yeni hedefler ortaya çıkardı.

“Molecular bodyguard” helps infections persist

Key protein helps bacteria survive in the body and points to strategies for fighting persistent infections.

www.umu.se

2

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Bebeklerde yeni bir diyabet türü keşfedildi.

Gelişmiş DNA dizileme teknolojileri ve yeni bir kök hücre araştırma modeli, yeni bir diyabet türünü ortaya çıkardı. Bunun sorumlusu TMEM167A genindeki mutasyonlar.

Researchers discover of a new type of diabetes in babies

Advanced DNA sequencing technologies and a new model of stem cell research has enabled an international team to discover a new type of diabetes in babies. The University of Exeter Medical School worke...

news.exeter.ac.uk

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Yapay doğal öldürücü hücreler, kanser tedavisinde reddi önler.

Yeni bir çalışma, CAR-NK hücrelerinin kanser hücrelerini yok etmede daha etkili olmasını sağlayan genetik değişiklikleri belirledi.

Engineered “natural killer” cells could help fight cancer

Researchers found a way to engineer CAR-NK immune cells that makes them much less likely to be rejected by the patient’s immune system, a common drawback of this type of cancer immunotherapy.

news.mit.edu

1

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Afro-Amerikan beyin dokusu üzerinde yapılan en büyük çalışma, Alzheimer hastalığına ilişkin yeni gen aktivitesini ortaya çıkardı.

Afro-Amerikalıların Alzheimer beyinlerinde ADAMTS2 geninin aşırı ekspresyonu, ortak bir hastalık seyrine işaret ediyor.

www.bumc.bu.edu/camed/news-e...

1 2

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Multipl sklerozda nöronların demiyelinizasyonu (nöronların aksonlarını çevreleyen koruyucu miyelin kılıfının kaybı) nöbetlere yol açar.

Araştırmalar, nöronların demiyelinizasyonunun nörotransmitterlerdeki değişiklikler yoluyla multipl sklerozda nöbetlere nasıl yol açtığını gösterdiler.

How brain myelin damage could lead to seizures in MS

Study may explain why some people living with multiple sclerosis experience epileptic seizures

news.ucr.edu

Çağsı @bild.bsky.social · 15h

Jenerik rasemik ketamin, şiddetli depresyon için uygun maliyetli bir seçenek sunmuş.

Jenerik ketamin, tedaviye dirençli depresyon hastalarına altı aya kadar yardımcı olmak için başarıyla kullanılmış.

Low-cost ketamine treatment for depression found to be effective long term

A new study shows longer-term use of generic ketamine for severe depression is safe and effective, but researchers say access to the low-cost option remains limited by funding gaps.

www.unsw.edu.au

2

Çağsı @bild.bsky.social · 20h

Tramadol kronik ağrıyı azaltmada o kadar da etkili değil ve ciddi riskler taşıyor. Bir inceleme, tramadolün orta derecedeki faydalarının risklerini haklı çıkarmadığını ortaya koydu.

2

Çağsı @bild.bsky.social · 20h

Minoxidil'in topikal uygulaması, erkek tipi saç dökülmesiyle mücadelede en etkili ve popüler yöntemlerden biri olsa da, cilde zayıf bir şekilde emilir. Etkinliğini artırmak için araştırmacılar, alışılmadık ama çok yararlı bir müttefike yöneldiler.

www.eurekalert.org/news-release...

1