Na de autobiografische romans De bange mens en Geen vaarwel vandaag komt schrijver Daan Heerma van Voss met een nieuwe roman, die zich afspeelt in de ondoorgrondelijke wereld van de schaakgrootmeesters. Wordt dat voor de lezer remise of schaakmat? Sinds zijn debuut, ruim vijftien geleden, schreef de nu 39-jarige Amsterdamse Daan Heerma van Voss een veelomvattend oeuvre bij elkaar. Romans, essays, interviews, verhalen, journalistieke artikelen en thrillers – hij beoefent vrijwel alles genres.

In Zuiveringshal Oost op het Westergas-terrein vindt op maandag 27 oktober 2025 de opening plaats van Amsterdam in Motion: het multimediale verhaal van Amsterdam in een thematische show over verleden, heden en toekomst. Dit culturele project, een samenwerking tussen initiatiefnemer Duncan Stutterheim (Westergas) en het Amsterdam Museum, is mogelijk gemaakt door een brede coalitie van Amsterdamse partners. Het is een geschenk van Amsterdammers aan Amsterdam.

November Music 2025 presenteert 22 premières en 22 nieuwkomers. Het festival introduceert de nieuwe muziekroute SoundBites, organiseert een Berio Marathon en brengt het nieuwste project CHIMP van Artist in Residence Diamanda La Berge Dramm in wereldpremière. Grote internationale namen zoals Arooj Aftab & Metropole Orkest, Thomas Azier, Ellis Ludwig-Leone en Makaya McCraven sieren het programma. De 33e editie van November Music vindt plaats van 7 t/m 16 november 2025 op diverse nieuwe locaties in ’s-Hertogenbosch en in samenwerking met diverse Brabantse makers.

ROTTERDAM, 15 OKTOBER 2025 – Wat zegt een Barbiepop over wie we mogen zijn? En wie niet? In de bekroonde voorstelling Let’s go Barbie van Sue-Ann Bel en Hali Neto ontglippen barbies hun roze keurslijf. De makers tonen met dans, beweging en beeld hoe diep maatschappelijke verwachtingen in ons lijf gegrift zitten – en hoe bevrijdend het is om ze van je af te schudden.

Festival Circolo 2025 staat in het teken van speelsheid. Het Vlaamse circusgezelschap Collectif Malunés brengt met 'Tout va hyper bien' een energieke voorstelling waarin de grens tussen publiek en artiest vervaagt. Het publiek zit midden in een levend decor, terwijl acrobaten over tafels glijden of boven de hoofden zweven. Het collectief, ontstaan in 2009 aan de circushogeschool in Tilburg, wil het klassieke circus vernieuwen. In hun 'circus van de nabijheid' tonen ze dat artiesten net zo kwetsbaar zijn als iedereen. 'Tout va hyper bien' is van 16 tot en met 19 oktober 2025 te zien tijdens Festival Circolo in Tilburg.

Wetenschappers die eerder kernfusie kunnen realiseren met behulp van AI, leerlingen die hun profielwerkstukken laten schrijven door ChatGPT en AI-gegenereerde romans waar geen mens aan te pas komt. In een razendsnel tempo neemt AI een steeds grotere plek in ons dagelijks leven in. Het verandert onder andere de rol van de docent in het onderwijs en hoe we het onderwijs organiseren.

We zeiden het misschien wat boud, in het artikel Raad voor Cultuur vernietigend over Code Cultural Governance, maar ook een peiling onder culturele instellingen levert hetzelfde beeld op: de ‘code cultural governance’ voldoet niet. Het gebouw, waarvoor in het begin van deze eeuw de eerste steen werd gelegd, is inmiddels verworden tot een ratjetoe aan extra verdiepingen, een balzaal hier en daar, een aanbouw met tierlantijntjes en een paar extra torens op onverwachte plekken.

Het artikel brengt twee circusmakers naar voren: Júlia Campistany en Aylish Bik. Beide makers delen hun creatieve processen, onzekerheden en de manier waarop ze hun plek vinden in het circusveld. Het stuk geeft bovendien inzicht in hoe trajecten als Nieuwe Makers makers ondersteunen en ruimte bieden voor experiment.

Platform en netwerk World Music Forum NL heeft besloten om na 20 jaar haar activiteiten definitief te beëindigen. Als waardevol netwerk, kennishub en aanjager van de Nederlandse sector global/ world heeft het forum deze sector in binnen- en buitenland op de kaart gezet. “Niet alleen speelde teruglopende financiering hierbij een rol. Het is tijd voor verandering en verjonging. De verantwoordelijkheid ligt nu bij de podia, festivals en overige stakeholders” aldus directeur Sonja Heimann.

In haar debuutroman Tijgerstrepen snijdt dramaturg Anna Sijbrands een precair thema aan: verkrachting door een dierbare. De jonge Eva krijgt een relatie met Antonio, een jongen met wie ze ze al haar hele leven bevriend is, die ze liefheeft en vertrouwt. Maar op een noodlottige avond waarop zijn lust te groot is, delft haar ‘nee’ het onderspit. ‘De meeste mensen die ik sprak voor mijn boek, hadden het nog nooit met iemand over hun nare ervaringen gehad.’

Het Franse circusgezelschap Le P’tit Cirk brengt tijdens Festival Circolo in Tilburg de voorstelling Les Dodos. Deze poëtische en humoristische show vol livemuziek en acrobatiek maakt na jarenlang Europees succes zijn Nederlandse debuut. Le P’tit Cirk werd in 2004 opgericht door Danielle Le Pierès en Christophe Lelarge, die samen met bevriende artiesten intieme, muzikale circustheaterstukken maken. Les Dodos draait om vijf artiesten die met gevaarlijke stunts en veel humor hun grenzen verkennen. De voorstelling is een vrolijk eerbetoon aan speelsheid en veerkracht. Te zien van 10 t/m 19 oktober 2025 in Tent Geel, Spoorpark Tilburg. Fotograaf: Toffey

De Auteursbond lanceert op 17 oktober de campagne AI=Jatwerk. Met deze campagne vraagt de beroepsvereniging van schrijvers en vertalers namens 2.000 leden aandacht voor de grootschalige inbreuk op het auteursrecht door techbedrijven, én benadrukt zij de waarde van door mensen geschreven en vertaald werk. De campagneaftrap vindt plaats op vrijdagmiddag 17 oktober met een protestactie op het Amsterdamse Spui en een speciale etalage bij Boekhandel Athenaeum.

De Nederlandse Händelvereniging organiseert samen met barokspecialist Ton Koopman en het Comenius Museum de eerste Nederlandse Händeldagen in Naarden (11 oktober–9 november 2025). Tijdens dit evenement worden concerten, masterclasses en een tentoonstelling gewijd aan Georg Friedrich Händel gepresenteerd. Hoogtepunten zijn uitvoeringen door Koopman, het Amsterdam Baroque Orchestra en de Händelvereniging met het Holland Symfonie Orkest. In het Comenius Museum toont Koopman zijn unieke collectie prenten, manuscripten en documenten over Händel. De expositie Händel in Naarden belicht de componist en zijn tijd. Bezoekers kunnen deelnemen aan rondleidingen en muzikale activiteiten.

"Het kabinetsvoorstel om wettelijk ruimte te maken voor langer lopende cultuursubsidies is goed voor de innovatieve kracht van de sector. Het geeft meer ruimte om nieuwe wegen in te slaan en zo cultuur meer van en voor iedereen maken". Dat laat voorzitter Kristel Baele van de Raad voor Cultuur vandaag weten in reactie op de kabinetsplannen om subsidieperiode voor cultuur te verlengen van vier naar maximaal acht jaar.

Samen naar de film, een voorstelling, of met je vrienden bouwen aan een carnavalswagen. Cultuur is overal aanwezig, bindt ons en geeft uiting aan onze identiteit. Het kabinet vindt het belangrijk dat in heel Nederland goede culturele voorzieningen zijn. Om dat te verbeteren moet het stelsel van culturele rijkssubsidies eenvoudiger, met minder administratieve lasten. Een belangrijke eerste stap is dat deze rijkssubsidies vanaf 2029 voor maximaal acht jaar verstrekt kunnen worden, in plaats van het huidige maximum van vier jaar.

Waarom onverschillig zijn niet de oplossing is. Maar echte live kunst ons kan redden.

Een ruime vertegenwoordiging van de Nederlandse en Belgische cultuursector ziet zich genoodzaakt over te gaan tot een culturele boycot van Israël. Zij wenst niet langer aan de zijlijn te blijven staan van oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en een door alle gezaghebbende instituties erkende genocide op het Palestijnse volk. Onder andere Bonnefanten, DE SINGEL, Nederlands Film Festival, Museum voor Schone Kunsten Gent, Rijksacademie voor de Kunsten, Kunstencentrum VIERNULVIER en Het Zuidelijk Toneel hebben de boycot ondertekend.

Op donderdag 2 oktober debatteerde de Rotterdamse gemeenteraad over de kwestie Fotomuseum. Aanleiding was de affaire die - in de openbaarheid - begon met een artikel in De Volkskrant, waaruit duidelijk werd dat een (aantal) medewerker(s) met een lange staat van dienst niet overweg kon met directeur Birgit Donker. Vrij kort na de publicatie greep de Raad van Toezicht van het museum in, door de directeur te schorsen en per direct de toegang tot het gebouw te ontzeggen, iets wat gebruikelijk is bij ernstige fraude of zware misdragingen.

Liza Mügge, Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, de feministische beweging Dolle Mina en vrouwenorganisatie Vrouwen van Nu zijn genomineerd voor de Joke Smit oeuvreprijs. De genomineerden voor de Joke Smit aanmoedigingsprijs zijn Sara Alaoui, Nienke ’s Gravemade en Zoë Papaikonomou. Tijdens de uitreiking op maandag 3 november maakt Koen Becking, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, in de Stadsgehoorzaal in Leiden bekend wie de winnaars zijn.

Op 7 november verschijnt de nieuwe, Friestalige plaat In lichem fol beloften van Zea alias Arnold de Boer. Op dit werk worden zijn poëtische, minimale liedjes van een betoverende, ritmische bodem voorzien door de zestienkoppige Drumband Hallelujah Makkum. Arnold de Boer toont met dit werk hoe krachtig en eigenwijs taal kan zijn. Niet alleen met eigen werk, maar ook met Friese vertalingen van gedichten van onder andere dichters M.

Op donderdag 16 oktober om 19:00 uur is de opening van de expositie ELECTRINA’S over vrouwelijke pioniers in de elektronische muziek in het Plein Theater in Amsterdam Oost. Huba de Graaff componist van elektronische muziek van het eerste uur cureert deze tentoonstelling die plaatsvindt in het kader van het eerste ‘Blad & Blazers Festival’ van Nieuwe Noten Amsterdam en het Plein Theater.

De Zilveren Krulstaarten zijn zaterdagmiddag 27 september tijdens de Dag van het Scenario op het Nederlands Film Festival uitgereikt aan de schrijvers van de beste film- en televisiescenario’s van 2024. Ooit begonnen als geuzenprijs vanwege het ontbreken van een Gouden Kalf voor scenario, zijn de Zilveren Krulstaarten inmiddels uitgegroeid tot dé Nederlandse vakprijzen voor scenaristen. De winnaars worden jaarlijks gekozen door leden van het Netwerk Scenarioschrijvers van de Auteursbond.