Lightnews — Scholar-powered news

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 22h

🪳 UWAGA! NOWY WPIS 🪳
Piotr Gąsiorowski o wszach, które potrafią nurkować w oceanie na głębokość ponad 2 km, o tym, jak wszy pomogły małpom wyrobić sobie sprawność manualną, jak przeskoczyły z pragoryli na australopiteki i jak wędrowały wraz z ludźmi.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/10/w...

3 11

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 2d

⚗️ UWAGA! NOWY WPIS 🧪
Kolejna trafna decyzja Komitetu Noblowskiego: nagroda z dziedziny chemii za MOF-y, czyli szkielety metaloorganiczne. Dlaczego nagroda jest zasłużona, tłumaczy na gorąco Mirosław Dworniczak.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/08/n...

2 5 11

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 3d

🚗 UWAGA! NOWY WPIS 🚘
Stoewer, Stettin. O dziejach jednej z najważniejszych niemieckich firm motoryzacyjnych i o tym, jak Polska straciła szansę na jej przejęcie, opowiada Piotr R. Frankowski.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/08/z...

1 1 6

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 3d

⚛️ UWAGA! NOWY WPIS ⚛️
I znów musimy pochwalić Komitet Noblowski. Tegoroczne nagrody z fizyki są zasłużone (choć jak to często bywa, spóźnione o kilkadziesiąt lat). A dlaczego nagrodzone odkrycia są ważne, wyjaśnia Lucas Bergowsky.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/07/n...

3 4 18

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 4d

⚕️ UWAGA! NOWY WPIS 🏅
Co to jest obwodowa tolerancja immunologiczna i dlaczego jest to odkrycie słusznie nagrodzone Noblem 2025 z fizjologii lub medycyny – wyjaśnia Agnieszka Szuster-Ciesielska.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/06/n...

1 6 24

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 5d

💉 UWAGA! NOWY WPIS 🩺
Wiesław Seweryn o tym, jak groźna staje się pseudonauka, kiedy zdobywa rzeczywiste lub domniemane poparcie ludzi wpływowych.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/06/t...

5 17

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 8d

🪳 UWAGA! NOWY WPIS 🪳
Niechciane dziedzictwo po dinozaurach. Piotr Gąsiorowski o tym, skąd się wzięły uciążliwe pasożyty ptaków i ssaków, w tym człowieka.
eksperymentmyslowy.pl/2025/10/03/w...

Wesz słoniowa (Haematomyzus elephantis), osobliwie wyspecjalizowany wszoł z grupy Rhynchophthirina, uważany pierwotnie za prawdziwą wesz zdolną do ssania krwi. Długość ciała do ok. 6 mm. Ze zbiorów Muzeum Entomologicznego K.C. Emersona, Stillwater, Oklahoma, USA. Źródło: Phthiraptera.myspecies.info (licencja CC BY 4.0).

1 8

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 12d

🛠️ UWAGA! NOWY WPIS 🌎
Kolejny odcinek serii Piotra R Frankowskiego o tym, jak biznes i przemysł USA pomagały budować Związek Radziecki. A także o wizycie w potiomkinowskim gułagu i tradycji spotkań na Alasce.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/29/j...

Wiceprezydent Wallace w Fairbanks na Alasce. Obok siedzą: sowiecki pułkownik Wasin i amerykański pułkownik Keillor. (Library of Congress).

1 1 2

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 14d

😬 UWAGA! NOWY WPIS 🪥
Lucas Bergowsky o tym, czy fluoryzacja wody jest potrzebna, i o tym, jak działa histeria spiskowa. Czy można się zatruć substancją, której jeszcze nie dodano do wody?
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/26/c...

2 9

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Wiesław Seweryn: Polscy kryptolodzy kontra maszyna szyfrująca Enigma.
eksperymentmyslowy.pl/2023/10/10/e...

5 15

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Piotr Rieske o bazach DNA i o tym, jakiego rodzaju informacje o naszym genomie są praktycznie użyteczne i jakie wolno legalnie gromadzić. Prywatność kontra bezpieczeństwo.
eksperymentmyslowy.pl/2024/11/22/g...

1 7

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Mirosław Dworniczak o sławnym astronomie i alchemiku, co miał nos ze złota i srebra. Co znaleziono w ruinach jego laboratorium?
eksperymentmyslowy.pl/2024/08/26/t...

1 4

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

Patrz też:
eksperymentmyslowy.pl/2025/03/28/e...

1

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Piotr Gąsiorowski o bakteriach, które widać bez mikroskopu i którym nazwę nadał Paracelsus.
eksperymentmyslowy.pl/2023/02/25/g...

1 3

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

Linki do całego cyklu:
eksperymentmyslowy.pl/fizjologia-s...

Fizjologia Smaku – Cykl – Eksperyment Myślowy

eksperymentmyslowy.pl

1

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Marcin Czerwiński o tym, jak działa zmysł smaku. Podręczniki i popularne źródła często zawierają nieaktualne lub po prostu nieprawdziwe informacje na ten temat.
eksperymentmyslowy.pl/2023/11/19/f...

1 1 3

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 15d

PRZYPOMINAMY CIEKAWE WPISY
Lucas Bergowsky o tym, jak działa ALICE, detektor LHC, dzięki któremu poznajemy świat na poziomie kwantowym.
eksperymentmyslowy.pl/2023/03/01/a...

2 9

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 16d

📖 UWAGA! ŚRODOWA POLECAJKA! 💻
Wiesław Seweryn recenzuje książkę Erica Freemana i Elisabeth Robson: nowoczesny podręcznik tworzenia nowoczesnych aplikacji w JavaScript.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/24/_...

3

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 19d

🐜🐜🐜 UWAGA! NOWY WPIS 🐜🐜🐜
Piotr Gąsiorowski o niezwykłym zjawisku: synowie jednej matki mogą należeć do różnych gatunków, rozdzielonych ewolucyjnie kilka milionów lat temu. Seks mrówek bywa naprawdę pokręcony!
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/22/s...

Messor ibericus (żniwiarka iberyjska), a właściwie pod względem genetycznym hybryda M. ibericus i M. structor, ponieważ zdjęcie przedstawia robotnicę. Foto: clurarit (Jonghyun Park) 2024. Lokalizacja: Moguncja, Niemcy.
Źródło: https://www.inaturalist.org/observations/242538913
(licencja CC BY-NC 4.0).

1 2 13

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 22d

🌎 UWAGA! NOWY WPIS 🌏
Trzecia część cyklu Piotra R Frankowskiego o tym, jak "imperialistyczni kapitaliści" pomagali budować imperium komunistyczne.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/19/j...

1 7 12

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 24d

📖 UWAGA! EKSPERYMENT MYŚLOWY POLECA 🖊️
Mirosław Dworniczak recenzuje fascynującą książkę Alice Lugen o tajnych miastach zamkniętych (ZATO) – zjawisku, które przez dziesięciolecia wpływało na mentalność radziecką i bynajmniej nie zanikło po rozpadzie ZSRR.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/17/e...

5 10

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 26d

🍃 UWAGA! NOWY WPIS 🍁
Piotr Gąsiorowski: Nadchodzi jesień, a zatem warto się z nią zaznajomić od strony językowej i etymologicznej. Zacznijmy od pytania podstawowego: skąd się wzięła nazwa jesieni? UWAGA: O pozostałych porach roku była już mowa w przeszłości.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/15/e...

1 13

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · 29d

🥔 UWAGA! NOWY WPIS 🥔
Kartofel a sprawa polska. Ostatnia część miniserii Piotra Gąsiorowskiego. Dziś o polskiej terminologii ziemniaczanej, w tym o pochodzeniu nazw ludowych i regionalnych: o wielkopolskich pyrach, góralskich grulach itd.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/12/n...

1 1 17

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · Sep 10

🗽 UWAGA! NOWY WPIS ✈️
Drugi odcinek serii Piotra R Frankowskiego o tym, jak kapitaliści pomagali budować imperium komunistyczne.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/10/j...

1 2

Eksperyment Myślowy @eksperymentmyslowy.bsky.social · Sep 8

🦏 UWAGA! NOWY WPIS 🦏
Mirosław Dworniczak o tym, jak radioizotopy mogą pomóc w ochronie nosorożców – wielkich ssaków doprowadzonych na skraj wymarcia przez ludzką chciwość i głupotę.
eksperymentmyslowy.pl/2025/09/08/p...

1 4