Hayvan Hakları İzleme Komitesi: En az 477 bin hayvanın yaşam hakkı ihlal edildi
Hayvan Hakları İzleme Komitesi’nin (HAKİM), 2025 yılının ocak, şubat, mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında yaşanan hayvan hakları ihlalleriyle ilgili araştırmasında en az 477 bin 952 hayvanın yaşam hakkının ihlal edildiği belirlendi. Bunun yanı sıra en az 194 kovan arı ve 94 ton 660 kilogram deniz canlısının da yaşam hakkının elinden alındığı kaydedildi.
Yaşam hakkının yanı sıra işkence, araçla ezme, zehirleme, dövüş, yasadışı avcılık gibi kategorilerle hayvanların pek çok farklı yolla öldürüldüğü veya acıya maruz bırakıldığına dikkat çekildi. Rapora göre 2025'in ilk 6 ayında en az 318 hayvan işkence ve acı verici muameleye maruz kaldı.
4 bin 625 hayvan ve 114 ton deniz canlısı yasa dışı yollarla avlandı
Yasal yolla yapılan avcılığın ve ticaretin de hayvan hakkı ihlali olduğunun altını çizen HAKİM ekibinin, belirlediği ihlallere göre, nesli tehlike altında olan yaban keçisinin yanı sıra kınalı keklik, sincap ve ördek gibi en az 4 bin 625 hayvan ve 114 ton 688 kilogram deniz canlısının yasa dışı yollarla avlandığı saptandı. Araştırmada maymun, yılan, sakallı ejder, tarantula, köpek ve buzağı gibi pek çok türden en az 5 bin 852 hayvanın yasaya aykırı şekilde ticaretinin yapıldığı belirlendi.
Kaza yoluyla en az 220, araçla ezme sonucu en az 10 ve ateşli silahla vurma nedeniyle en az 42 hayvanın hakkının ihlal edildiği kaydedilen raporda. Ayrıca en az 237 hayvanın ve 56 kovan arının da zehirlendiği tespit edildi.
İnsanlar tarafından belli bir alana kapatılan hayvanların bunun sonucunda hastalık kapması, sel, yangın, çökme veya kaza gibi olaylarda acı çekmesi veya hayatını kaybetmesinin derlendiği kategoride en az 362 bin 617 hayvan, 229 kovan arı ve 1 ton balık yer aldı.
Bu yılın ilk 6 ayında medyaya yansıyan haberlerde hepsi köpek olmak üzere en az 13 hayvanın cinsel şiddete maruz kaldığı belirlendi.
En az 3 bin 938 hayvan dövüştürüldü
Raporda bazı hayvan hakkı ihlallerinin dönemsel olarak arttığına dikkat çekildi. Örneğin balık, köpekbalığı, yunus ve caretta caretta ölümlerindeki göze çarpan artışın, iklim krizi ve deniz kirliliği ile trafiği bakımından denetimsizliğin artmasından kaynaklandığı vurgulandı.
Bahis gibi suçların işlenme oranının artmasıyla birlikte horoz dövüşü haberlerinin de arttığı vurgulanan raporda horoz, köpek, deve, boğa gibi en az 3 bin 938 hayvanın dövüştürüldüğü kaydedildi. Bunların bazıları yasa dışı bahislerin yapıldığı ortamlarda, diğerleriyse belediyelerin düzenlediği festivallerde gerçekleşti.
Katliam yasası'nın ardından kamuyla ilgili ihlallerde 100 bin 302 hayvan hakkı ihlal edildi
HAKİM'in medya ihlal raporunda Hayvanları Koruma Kanunu'nda 2024'te yapılan ve "Katliam Yasası" olarak bilinen değişikliğin etkilerine de yer verildi.
Raporda belediyelerin, sokakta yaşayan hayvanları toplandığı vakaların haber değeri görmediği ve bu durumda söz konusu yasa değişikliğinin etkisi olduğunun altı çizildi.
Diğer yandan ülke genelindeki çeşitli belediyelere ait alanlarda, barınaklarda veya çöplüklerde pek çok köpeğin cesedinin bulunduğu, hayvanların ormana atılarak aç ve susuz bırakıldığı kayıtlara geçti.
Bu tür olayların yanı sıra barınağı sel basması, barajda su tutulması sebebiyle nehirdeki balıkların ölmesi gibi olaylar kamuyla ilgili ihlaller başlığı altında değerlendirildi. Raporda en az 100 bin 302 hayvanın hakkının bu şekilde ihlal edildiği belirlendi.