Lightnews — Scholar-powered news

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2h

An chéad chuid de mhargadh síochána in Gaza aontaithe
tuairisc.ie/an-chead-chu...

An chéad chuid de mhargadh síochána in Gaza aontaithe

An socrú seo an seans is mó atá ann le deireadh a chur leis an gcogadh atá ag scrios le dhá bhliain, ach tá deacrachtaí móra fós le sárú sula mbeidh aon tsíocháin bhuan ann

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

‘Ní briste atá tú, níl ann ach tús le ré nua’ –ón bhféinamhras go dtí an fhéinmhuinín
tuairisc.ie/ni-briste-at...

‘Ní briste atá tú, níl ann ach tús le ré nua’ –ón bhféinamhras go dtí an fhéinmhuinín

Tá an chóitseáil saoil agus cleachtais bheaga laethúla iontach le teacht ar an bhféinmhuinín

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

Léiriú milis ar shaol an déagóra aeraigh i nGaeilge nua-aimseartha nádúrtha
tuairisc.ie/leiriu-milis...

Léiriú milis ar shaol an déagóra aeraigh i nGaeilge nua-aimseartha nádúrtha

Ní aosach óg mise, ach ní gá duit a bheith 15 bliana d’aois chun sult a bhaint as greannáin Heartstopper

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

Amhras faoi theanga ainm an ‘National Artificial Intelligence Office’
tuairisc.ie/amhras-faoi-...

Amhras faoi theanga ainm an ‘National Artificial Intelligence Office’

De réir Acht na dTeangacha Oifigiúla 2021, ní mór ainm chomhlachtaí poiblí a bunaíodh i ndiaidh 2021 a bheith i nGaeilge amháin

tuairisc.ie

3 1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

11 bliain is an lá inniu a seoladh Tuairisc…
tuairisc.ie/11-bliain-is...

11 bliain is an lá inniu a seoladh Tuairisc…

Dúirt Eagarthóir Tuairisc go raibh dóchas aige go n-aithneodh an tuarascáil faoi na meáin Ghaeilge atá á hullmhú ag Coimisiún na Meán faoi láthair an tábhacht a bhaineann le Tuairisc

tuairisc.ie

1 4

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

Aistriúchán beo sna cluasáin is deireanaí ó Apple, Coinnle á lasadh do Bhertie, Físeáin #GRWM
tuairisc.ie/aistriuchan-...

Aistriúchán beo sna cluasáin is deireanaí ó Apple, Coinnle á lasadh do Bhertie, Físeáin #GRWM

Gach seachtain cuireann scríbhneoirí éagsúla ar fáil scéalta beaga agus móra as Dialann Tuairisc…

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 7h

An Ghaeilge lárnach i mbailiúchán d’irisí chimí na Ceise Fada
tuairisc.ie/an-ghaeilge-...

An Ghaeilge lárnach i mbailiúchán d’irisí chimí na Ceise Fada

Thug Paddy McMenamin, a bhí ina chime sa Tuaisceart i lár na 1970idí, an t-ábhar a chuir na príosúnaithe le chéile sa Cheis Fhada ar láimh d’Ollscoil na Gaillimhe. Chuaigh Tuairisc ann chun féachaint ...

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 8h

Dhéanfadh Heather Humphreys ‘teanga oifigiúil eile’ den Ultais ar mhaithe le hÉirinn Aontaithe
tuairisc.ie/dheanfadh-hu...

Dhéanfadh Heather Humphreys ‘teanga oifigiúil eile’ den Ultais ar mhaithe le hÉirinn Aontaithe

Dúirt Heather Humphreys le Tuairisc nár cheart stádas bunreachtúil a bhaint den Ghaeilge ar mhaithe le hathaontú na tíre ach go bhféadfaí an stádas céanna a thabhairt don Ultais

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

Fáilte curtha roimh ardú buiséid don Ghaeilge ‘ach bearnaí’ fós ann
tuairisc.ie/failte-curth...

Fáilte curtha roimh ardú buiséid don Ghaeilge ‘ach bearnaí’ fós ann

Tá tuilleadh de na sonraí faoi chiste na Gaeilge agus na Gaeltachta do 2026 curtha ar fáil agus a mbreithiúnas tugtha ag eagraíochtaí agus polaiteoirí

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

Tá bréagscéal faoin Eastóinis á chur chun cinn ag stát na hEastóine
tuairisc.ie/ta-breagscea...

Tá bréagscéal faoin Eastóinis á chur chun cinn ag stát na hEastóine

Thug stát na hEastóine tástálacha teanga agus ‘pasanna eachtrannach’ isteach chun daoine a labhraíonn an Rúisis a scaradh ó lucht na hEastóinise

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

Murab ionann is Heather Humphreys, bíonn freagra pras ag an Ord Oráisteach
tuairisc.ie/murab-ionann...

Murab ionann is Heather Humphreys, bíonn freagra pras ag an Ord Oráisteach

Shásaigh freagra Heather Humphreys faoin Ord Oráisteach na meáin ar an gcuma chéanna a shásaíonn freagraí agus iompar an Oird Oráistigh bunaíocht na hÉireann

tuairisc.ie

2

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

Lula ainnir na huaire ag Trump, ach an bhfuil deireadh lena chairdeas le Bolsonaro?
tuairisc.ie/lula-ainnir-...

Lula ainnir na huaire ag Trump, ach an bhfuil deireadh lena chairdeas le Bolsonaro?

An mhí seo caite, cháin Donald Trump an Bhrasaíl go láidir as ‘géarleanúint’ a dhéanamh ar iar-uachtarán na tíre sin, Jair Bolsonaro. Anois deir an Trumpach go bhfuil ‘splanc iontach’ idir é féin agus...

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

Próiseas earcaíochta an Choimisinéara Gaeilge ‘ag teacht chun críche’ – Oifig an Fheidhmeannais
tuairisc.ie/proiseas-ear...

Próiseas earcaíochta an Choimisinéara Gaeilge ‘ag teacht chun críche’ – Oifig an Fheidhmeannais

Deir an té atá roghnaithe le bheith ina Choimisinéir Gaeilge sa Tuaisceart nach bhfuil aon dul chun cinn á dhéanamh sa phróiseas ceapacháin agus go bhfuil sé fágtha i ngalar na gcás dá bharr

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

FÍSEÁN: Scéal na Gaeilge agus na Gaeltachta i mBuiséad 2026
tuairisc.ie/sceal-na-gae...

Scéal na Gaeilge agus na Gaeltachta i mBuiséad 2026

Cad a bhí i mBuiséad an lae inné ó thaobh na Gaeilge agus na Gaeltachta de agus cad a cheap daoine faoi?

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

AN POD GAEILGE: An buiséad is flaithiúla riamh don Ghaeilge?
tuairisc.ie/an-pod-gaeil...

AN POD GAEILGE: An buiséad is flaithiúla riamh don Ghaeilge?

San eagrán breise seo de An Pod Gaeilge, pléann Seán Tadhg Ó Gairbhí agus Pádraic Ó Ciardha cás na Gaeilge agus na Gaeltachta i mBuiséad 2026

tuairisc.ie

2

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 1d

20% de dhaltaí na Sraithe Sóisearaí nach ndearna scrúdú Gaeilge i mbliana
tuairisc.ie/20-de-dhalta...

20% de dhaltaí na Sraithe Sóisearaí nach ndearna scrúdú Gaeilge i mbliana

Don cheathrú bliain as a chéile rinne níos mó daltaí scrúdú i gceann d’ábhair roghnacha na Sraithe Sóisearaí ná mar a rinne scrúdú sa Ghaeilge, atá ina hábhar riachtanach

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

An ciste is mó riamh don Ghaeilge curtha ar leataobh i mBuiséad 2026
tuairisc.ie/an-ciste-is-...

An ciste is mó riamh don Ghaeilge curtha ar leataobh i mBuiséad 2026

Tá ardú suntasach fógartha i mBuiséad 2026 ar chiste na Gaeilge, na Gaeltachta agus na n-oileán agus ar mhaoiniú TG4

tuairisc.ie

1 2

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Ardú os cionn 20% i ndán do chiste na Gaeilge sa bhuiséad, €5.4 milliún breise do TG4
tuairisc.ie/ardu-os-cion...

Ardú os cionn 20% i ndán do chiste na Gaeilge sa bhuiséad, €5.4 milliún breise do TG4

Tuigtear do Tuairisc go bhfógrófar ardú os cionn 20% ar bhuiséad na Gaeilge agus na Gaeltachta inniu agus go mbeidh maoiniú breise ann freisin do TG4 chun seirbhís dhigiteach nuachta a bhunú

tuairisc.ie

2 3

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Scrúdú ‘An Séala’ d’aistritheoirí curtha siar go 2026 de bharr ‘ganntanas’ i mbuiséad Fhoras na Gaeilge
tuairisc.ie/scrudu-an-se...

Scrúdú ‘An Séala’ d’aistritheoirí curtha siar go 2026 de bharr ‘ganntanas’ i mbuiséad Fhoras na Gaeilge

Tá beagnach trí bliana ann ó reáchtáladh scrúdú an tSéala Creidiúnaithe d’Aistritheoirí agus Eagarthóirí

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Carna 50 – bhí Charlie Haughey ann in am an ghátair
tuairisc.ie/carna-50-bhi...

Carna 50 – bhí Charlie Haughey ann in am an ghátair

Déanfar ceiliúradh i gCarna anocht ar an tSaotharlann Taighde Mara i Maínis i gCarna, nó ‘an Lab’, atá 50 bliain ar an bhfód

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Tacaíocht léirithe do mholadh go gceannódh comhairle contae tithe saoire sa Ghaeltacht
tuairisc.ie/tacaiocht-le...

Tacaíocht léirithe do mholadh go gceannódh comhairle contae tithe saoire sa Ghaeltacht

D’eagraigh Bánú cruinniú i Halla Pobail Leitir Móir faoi dhíolachán Thithe Saoire Eanach Mheáin

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Cáineadh láidir déanta ar bhagairtí ón UVF agus UDA faoi fheachtas foréigneach in aghaidh na Gaeilge
tuairisc.ie/caineadh-lai...

Cáineadh láidir déanta ar bhagairtí ón UVF agus UDA faoi fheachtas foréigneach in aghaidh na Gaeilge

Tuairiscíodh gur bhagair dílseoirí paraimíleatacha go gcuirfí trí thine veaineanna agus ionaid de chuid Chomhairle Cathrach Bhéal Feirste dá mbeadh an Ghaeilge ar an gcomharthaíocht orthu

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

‘Beimid ar fad a thugann grá do theanga na nGael faoi chomaoin ag Manchán Magan go deo’ – Micheál D Ó hUigínn
tuairisc.ie/beimid-ar-fa...

‘Beimid ar fad a thugann grá do theanga na nGael faoi chomaoin ag Manchán Magan go deo’ – Micheál D Ó hUigínn

B’inspioráideach an saol a chaith Manchán Magan agus é ag cabhrú leis an iliomad duine brí níos doimhne a aimsiú ina mbeatha féin, a deir Uachtarán na hÉireann

tuairisc.ie

1

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Buiséad níos déine agus níos gortaí á thuar
tuairisc.ie/buisead-nios...

Buiséad níos déine agus níos gortaí á thuar

Beidh €7.9 billiún ar fáil le caitheamh agus beidh €1.5 billiún á chur ar fáil trí chiorruithe cánach i mBuiséad 2026 a fhógrófar inniu

tuairisc.ie

Tuairisc @tuairisc.bsky.social · 2d

Ní oibreodh díospóireacht dhátheangach agus ní bheadh pobal na Gaeilge sásta lena leithéid – TG4
tuairisc.ie/ni-oibreodh-...

Ní oibreodh díospóireacht dhátheangach agus ní bheadh pobal na Gaeilge sásta lena leithéid – TG4

Deir Catherine Connolly, an t-iarrthóir neamhspleách, gur chóir go mbeadh díospóireacht ar TG4 fiú dá mba le fotheidil é

tuairisc.ie

1