‘Horrorcatalogus’ van De Wever zet begrotingsgesprekken op scherp: ‘Ik snap hem niet’
De federale regeringspartijen twijfelen aan de timing van premier Bart De Wever (N-VA). Velen vragen zich luidop af of de deadline van dinsdag haalbaar is. Intussen bemoeilijken lekken de begrotingsgesprekken – ‘al lijkt alleen de N-VA daar echt van wakker te liggen.’
Zo’n 10 miljard euro wil eerste minister Bart De Wever (N-VA) vinden tegen 2029. In dat laatste regeringsjaar zou de begroting kampen met een tekort van 5,5 procent van het bbp, terwijl het Europese streefdoel 3 procent bedraagt. De afgelopen dagen toetste De Wever al het een en ander af bij zijn coalitiepartners Vooruit, CD&V, Les Engagés en MR.
Het mondde uit in een eerste voorstel. Met een klavertjevier van een strengere aanpak van langdurig zieken, een indexsprong , een verhoging van de btw en een aanpassing van de groeinorm in de gezondheidszorg mikte de premier op zo’n 6 miljard euro.
De inkt van zijn voorstel was nog niet droog, of het belandde op de straatstenen. Nadat Het Laatste Nieuws woensdag berichtte over een mogelijke indexsprong, waarbij de lonen de index niet zouden volgen, distantieerden voorzitters Conner Rousseau (Vooruit), Sammy Mahdi (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) zich – die laatste wil hoogstens een indexsprong voor werklozen en andere mensen met een uitkering.
Ook het rumoer over de btw-verhoging van 6 naar 9 procent leidde tot een felle reactie, ditmaal van vakbonden en werkgevers, verzameld in de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB). ‘Een winkelkar met voeding zal in plaats van 106 euro na een hervorming 109 euro kosten voor dezelfde kar’, aldus de CRB. De laagste inkomens zouden het hardst getroffen worden, en er zouden tot 2600 jobs kunnen sneuvelen.
Aan Franstalige kant lag het voorstel misschien nog gevoeliger dan aan Vlaamse kant. Met een links oppositiefront van PS, PTB en Ecolo kunnen MR en Les Engagés zulke maatregelen missen als kiespijn.
Weerstand aan beide kanten van de taalgrens
Ook de aanpak van de groeinorm in de zorg stuit op kritiek. Niet alleen zou die ‘slechts’ 700 miljoen euro zou opleveren, zo zegt een bron, maar komt dat neer op een stomp in de maag voor zowel Les Engagés – die de groeinorm met hand en tand hebben verdedigd tijdens de onderhandelingen – als voor gezondheidsminister Frank Vandenbroucke (Vooruit).
Die laatste is, net als de overige partijen, wel mee met het verhaal over de langdurig zieken . De Arizona-regering gelooft dat ze door een forsere aanpak daar enkele miljarden kan halen. Strengere controles en een stevig terug-naar-werkbeleid moeten de groep van meer dan een half miljoen langdurig zieken beheersbaar maken.
Maar daarmee is er nog geen 10 miljard gevonden. De coalitiepartners spreken van een ‘horrorcatalogus’ die De Wever op tafel legde: voorstellen waarvan hij moet hebben geweten dat ze onverteerbaar waren. De indexsprong en btw-verhoging werden al succesvol afgeblokt bij de opmaak van het regeerakkoord. De lekken doen het vertrouwen niet goed, ‘al lijkt alleen de N-VA daar echt van wakker te liggen’, valt bij een minister te horen.
Een race tegen de klok
Niemand kan in het hoofd van de premier kijken. Een hypothese is dat hij op deze manier de geesten heeft gemasseerd om wat volgt wél te laten aanvaarden. Iedereen kijkt halsreikend uit naar vrijdag. Dan zou de N-VA’er een budgettaire tabel op tafel leggen tijdens een nieuwe gezamenlijke vergadering. Donderdag houdt De Wever het bij bilaterale ontmoetingen met zijn vicepremiers. Zij houden vrijdagnamiddag hun agenda best vrij, om daarna in het weekend de miljardendans voort te zetten.
Dinsdag wordt De Wever verwacht voor zijn zogenaamde State of the Union in de Kamer. Dat is de logische deadline voor het begrotingsconclaaf. Maar niets is in steen gebeiteld – zeker niet wanneer het draait om de grootste oefening sinds de tijd van Jean-Luc Dehaene.
In het slechtste geval geeft De Wever dinsdag enkel een uiteenzetting over wat hij het komende jaar wil doen, om daarna voort te onderhandelen over het begrotingstraject richting 2029. Internationaal gezien zou duidelijkheid over de komende jaren belangrijk zijn. De Franse politieke malaise dreigt ook onze rente onder druk te zetten. Als België zijn zaakjes op orde heeft, is dat een relevant signaal.
In het beste geval is De Wever klaar tegen zijn State of the Union. ‘Maar dan snap ik hem toch niet’, klinkt het in de regering. Het trage tempo waaraan de N-VA-politicus werkt, doet het ergste vermoeden. ‘Hij wil een sense of urgency creëren, maar dat lijkt niet te gaan lukken’, zegt een bron. Een andere spreekt over ‘ongenoegen’ over het uitblijven van de broodnodige budgettaire tabel. Tijdens de regeringsonderhandelingen hanteerde De Wever een gelijkaardige tactiek.
Hoe dan ook zullen de finale begrotingsgesprekken geen pretje worden. Op zijn openingscollege , dinsdag bij Carl Devos aan de UGent, had De Wever het al voorspeld: ‘Het zal altijd snijden zijn. Whatever you do, you’re screwed .’
‘Voor het ABVV is het een schande dat de werkloze niet werkloos mag blijven’: premier De Wever waarschuwt voor instortende welvaartsstaat in college UGent
The post ‘Horrorcatalogus’ van De Wever zet begrotingsgesprekken op scherp: ‘Ik snap hem niet’ appeared first on Knack .