Voor ouderen riskante gordelroos te voorkomen, maar vaccin is soms te duur
Elk jaar hebben ruim 90.000 mensen te maken met gordelroos. Een zeer pijnlijke infectieziekte die in het beste geval relatief kort een gekmakend brandend gevoel en jeuk veroorzaakt. Maar chronische zenuwpijn voor de rest van het leven is ook een reel risico.ppIn de toekomst zal gordelroos steeds vaker voorkomen omdat de aandoening met name ouderen treft en de samenleving de komende tien jaar razendsnel vergrijst.ppGGDartsen en ouderenbonden hebben zorgen dat de toename van gordelroos een gezondheidskloof onder ouderen kan veroorzaken. Want inmiddels is er een effectief vaccin, Shingrix, dat langdurig en effectief beschermt tegen gordelroos. Maar het wordt niet vergoed. Wie gevaccineerd wil worden, moet zelf bijna 400 euro betalen om bij de GGD prikken te krijgen.ph2Mensen haken af vanwege prijsh2pWe zien dat sommige mensen die informeren naar de mogelijkheden voor vaccinaties afhaken zodra duidelijk wordt dat ze honderden euros moeten betalen, zegt Timo Boelsums, artsinfectieziektebestrijding bij de GGD in de regio RotterdamRijnmond. Maar je wil natuurlijk iedereen kunnen beschermen.ppDeskundigen schatten dat 10 tot 25 procent van de mensen chronisch ziek blijft na een infectie. Waar in de meeste gevallen de pijn met het verdwijnen van de blaasjes en bultjes ook stopt, ontwikkelt bij sommige mensen een zenuwpijn die niet meer weggaat, zogenoemde postherpetische neuralgie.ph2Methadonh2pHet voelt alsof je heel erg bent verbrand omdat je veel te lang in de zon hebt gelegen, zegt Peter Belien. Hij kreeg in 2023 gordelroos. Daarnaast voelt het soms alsof mijn ribben zijn gebroken. Je hebt mindere en betere dagen, maar de pijn is constant.ppGenezing is niet mogelijk. Soms verzachten medicijnen de pijn. Maar het gaat dan om zeer zware medicatie als antiepileptica, antidepressiva of zelfs methadon, een opiode. Bovendien slaan deze medicijnen, die riskante bijwerkingen kunnen hebben, vaak niet aan.ph2Voorkomen beter dan genezenh2pVoorkomen via vaccins is de effectiefste optie. In onder meer Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk worden de vaccins wel vergoed. De Gezondheidsraad adviseerde in 2019 om vaccinaties ook in Nederland voor 60plussers te vergoeden.ppOpeenvolgende kabinetten weigerden dat te doen omdat ze de prijs van het vaccin te hoog vonden. Ondanks het positieve advies van de Gezondheidsraad is deze belangrijke adviseur van de overheid het wel eens met het kabinet dat een vaccinatieprogramma vanwege de hoge prijs niet kosteneffectief zou zijn.ppChantal Tesson, voorzitter van de stichting Pijn na Gordelroos, betwijfelt of dat het geval is. Elk jaar komen er een paar duizend mensen bij met chronische zenuwpijn na gordelroos. Alsof de kosten voor allerlei medicatie, ondersteuning en zorg om met die pijn om te gaan niet hoog zijn. Die kosten neem je grotendeels weg met vaccinaties.ph2Medicijntekortenh2pEr worden tegen chronische zenuwpijn dus nu al antiepileptica of antidepressiva gebruikt. Los van de kosten zijn dit middelen die vanwege tekorten steeds vaker niet beschikbaar zijn. Elke vorm van preventie beperkt de tekorten die anders ook weer tot extra kosten zouden leiden.ppDaarbij komt dat mensen met zenuwpijn in sommige gevallen niet meer goed kunnen bewegen en waarschijnlijk eerder dan normaal mantelzorg of verpleegzorg nodig hebben.ppDat die kosten en knelpunten in de zorg zonder een hoge vaccinatiegraad zullen toenemen, is aannemelijk vanwege de dubbele vergrijzing waarbij er meer ouderen bij komen, die bovendien langer leven. De grootste potentile patintengroep voor gordelroos, de 60plussers, zal de komende 15 jaar dan ook explosief stijgen met 800.000 mensen. In 2070 zullen er bijna anderhalf miljoen 60plussers bij zijn gekomen.ppDe demografische ontwikkeling wat betreft leeftijd:ppMaar het gaat ook om de menselijke maat, zegt Tesson. Je kunt mensen een verschrikkelijke pijn besparen. Er zijn mensen die hierom euthanasie plegen.ppDe krant Tubantia tekende het verhaal op van de Enscheder Rob Schutte die vorig jaar vanwege de ondraaglijke pijn voor euthanasie koos. In zijn afscheidsinterview zei hij het te betreuren niet 10 kilometer verderop in Duitsland te wonen. Dan had ik de vaccinatie tegen gordelroos gewoon gekregen. Dan had ik deze rotziekte niet gehad.ppKamerleden Julian Bushoff GroenLinksPvdA en Wieke Paulusma D66 vroegen vorige week in een debat aan staatssecretaris Karremans om gordelroos alsnog in het rijksvaccinatieprogramma op te nemen. Uit de voorjaarsnota moet duidelijk worden of het kabinet toch bereid is om de vaccinaties te financieren.p