Het Oude Dorp van Urk blijft de plaatselijke archeologen verbazen. Nadat eerder al een kruisboogpunt, meerdere muntschatten en een mantelspeld van duizend jaar oud zijn gevonden, is er nu opnieuw een unieke vondst gedaan: een uitklapbare walvisharpoen.Wie denkt aan Urk zegt vaak vis, maar de connectie met walvissen wordt niet zo snel gemaakt. Toch is in Wijk 6 in het oude dorpscentrum onlangs een onderdeel gevonden van een heuse klapharpoen. Jelle Kapitein vond het verweerde stuk ijzer onder een houten vloer op de plek waar vroeger een open haard had gestaan.Waarschijnlijk heeft daar een robbenjager gewoond, zegt Jelle Kapitein. Hij dacht in eerste instantie dat het om een pookstaaf zou gaan voor de haard. Toch begon hij daar vrij snel aan te twijfelen. Ik vond de vorm nogal bijzonder, zegt Kapitein. Vrijwilligers die verbonden zijn aan de De Timmerschuur van Hagedoorn zochten uit wat het was. Het antwoord kwam van n van de Waddeneilanden, waar in een museum enkele harpoenen staan. Er volgde een grondige studie. Het roestige stuk ijzer blijkt onderdeel te zijn geweest van een zogenoemde Temple Improved Toggle Iron Harpoon. Ontwikkeld in de negentiendeeeuwse Verenigde Staten door de AfrikaansAmerikaanse Lewis Temple. In slavernij geboren ontwikkelde hij zich later tot smid.Creatie Temple belandt op UrkRond 1848 perfectioneerde hij harpoenontwerpen van de Inuit en de Indianen en zijn product werd daarna snel opgepikt in de wereld van de walvisjacht. Omdat Temple geen patent had aangevraagd voor zijn ontwerp werd zijn harpoen al snel door andere smeden gekopieerd. Rijk werd Temple dus niet van zijn ontwerp, dat tot zeventig jaar na zijn dood in 1854 bij de handharpoenjacht werd gebruikt.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictures250912HarpoenontwerpA2795B138244C9EAC1258D0300541483.jpg:Mechanisme van de harpoenDan de vraag hoe deze Amerikaanse harpoen in het Oude Dorp van Urk terechtkwam. Hierop is nog geen definitief antwoord gevonden, maar er zijn meerdere opties, zeggen Leen Visser en Jelle Kapitein.Zo woonde Gerrit Westerneng na zijn huwelijk met een Urker vrouw bijna zestig jaar op Urk. Deze bijzondere dorpsfiguur maakte in zijn jonge jaren deel uit van drie poolexpedities naar Nova Zembla en Spitsbergen. Zijn tekeningen van schepen, walwissen en ijsbergen zitten nog altijd in de collectie van Het Scheepvaartmuseum.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictures250912westernengtekening8DAB9BBD92095971C1258D030031C21A.jpg::ScheepvaartmuseumMogelijk kwam de nu gevonden harpoen dankzij de contacten van Westerneng op Urk terecht. Op het toenmalige eiland in de zoute Zuiderzee hadden de vissers namelijk veel last van zeehonden. Die dieren beten de netten kapot en gingen er dan vandoor met de visvangst. Omdat het aantal robben zo sterk toenam zette de overheid zelfs een premie van drie gulden op elke gedode zeehond.Beruchte robbenjagersUrk kende rond het begin van de twintigste eeuw daarom een paar roemruchte robbenjagers. Hessel Snoek en Johannes Stokebrand waren twee van de bekendste. Bedreven met het geweer schoten zij op de zeehonden die onder meer bivakkeerden op de zanderige staart van het eiland. Robben leerden om uit te kijken voor mensen, dus de gevonden handharpoen zal uiteindelijk alleen gebruikt zijn om aangeschoten dieren aan land te krijgen.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictures250912zeehondenwesterneng9999CB8B37587479C1258D0300335D63fotokaartC09D4C8DED447FE7C1258D03003363B4.jpg:Tekening Westerneng:ScheepvaartmuseumOmdat het nu gevonden voorwerp slechts een onderdeel is van de oorspronkelijke harpoen betekent het dat die ooit kapot moet zijn gegaan. Het ijzeren deel zal vervolgens gebruikt zijn als pook voor de open haard, totdat het ook daar geen nut meer had en het onder de vloerplanken verdween.Replica om historie levend te makenOm de harpoen toch weer in volle glorie te kunnen laten zien, is er door een Rotterdamse archeosmid een werkende replica gemaakt. Zo kunnen geschiedenisliefhebbers zien hoe het jachtvoorwerp uit de negentiende eeuw er echt heeft uitgezien.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictures7C23BF30871F9993C1258D03003D8125202509121201415C080D64B11C3C6BC1258D03003D818A.jpg:Closeup van vondst en replicaWreedGisteren is die hier gekomen, zegt Leen Visser. Wat bij het origineel mist is het beweegbare deel en de houten steel. Die zijn heel goed nagemaakt, zegt Leen.De harpoen werd met flinke kracht als een speer op een dier geworpen. Door aan de houten stok te trekken klapt het bewegende deel open en het dier zit hieraan klem. Het was wel een wrede manier om dieren zo te vangen, zegt Leen. Maar zo ging dat vroeger.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictures250912harpoen2crop8FBBBC55EE35C5E8C1258D03005D9933.jpginfoHet gevonden onderdeel n de replica van de Temple Improved Toggle Iron Harpoon zijn te bezichtigen bij Stichting Conservering Archeologische Vondsten Flevoland. Die stichting huist in de voormalige timmerschuur van Hagedoorn, Wijk 537b op Urk.info

Twee 37jarige Urkers zijn woensdagochtend opgepakt op verdenking van grootschalige drugstransporten naar onder meer Scandinavi. En van hen is Jelle P. die in 2020 al verdacht werd van een drugszaak in het Verenigd Koninkrijk, maar daarvan werd vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Volgens de politie wordt hij nu verdacht van verschillende drugstransporten buiten dieEngelse zaak om.Op Urk voerde de politie een actie uit in de straat Topshoofd. Ook waren agenten te zien bij een vrachtwagenvan het transportbedrijf van Jelle P. op bedrijventerrein Zwolsehoek. Hij zou in de nacht van dinsdag op woensdag in de vrachtwagen hebben geslapen. Depolitie zou P. wakker hebben gemaakt en hem mee hebben genomen naar het politiebureau.Naast de mannen uit Urk heeft de politie ook een 49jarige man uit Ridderkerk en een 50jarige man uit Maassluis aangehouden. Naast deze aanhoudingen doorzocht de politie meerdere locaties en nam daarbijtienduizenden euros contant geld en gegevensdragers in beslag.Engelse rechtszaakDe politie benoemt specifiek dat n van de verdachteneerder in het Verenigd Koninkrijk is vervolgd voor een drugstransport. En hoewel hij dus in die zaak door een jury werd vrijgesproken, heeft de politie naar eigen zeggen voldoende bewijs voor zijn betrokkenheid bij andere drugstransporten.Met deze nieuwe aanhoudingen laat de politie zien dat criminelen ook vijf jaar later nog steeds verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor hun daden. P. kan vanwege de vrijspraak in Engeland niet opnieuw worden vervolgd in Nederland voor die specifieke drugsrit.In de zomer van 2020 werd in de vrachtwagen van P. 419 kilo harddrugs gevonden toen hij de overtocht naar het Verenigd Koninkrijk wilde maken. De verdovende middelen waren verstopt in de bodemvan bloemenkarren.Carousel:mbc561153894021251877536690106635433831403De politie verdenkt de vier verdachten die woensdag zijn aangehouden van het smokkelen van meer dan750 kilo cocane, ook verstopt in bloemenkarren. Uit het onderzoek blijktvolgens de politie dat de groep verdachten in de periode van 2020 tot 2024 meerdere drugstransporten faciliteerde en uitvoerde. Met name naar het Verenigd Koninkrijk en Scandinavi.Transport in camperZo waren meerdere verdachten in 2020 betrokken bij een drugstransport dat werd onderschept in Finland. Daarom werkte het onderzoeksteam ook samen met de Finse politie. Tijdens het onderzoek bleken meerdere verdachten op dat moment een nieuwe lijn naar het Verenigd Koninkrijk op te zetten. Doordat de politie dit direct in beeld had, konden in september 2024 al negen verdachten op heterdaad worden aangehouden.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpicturesdrugscamper14BB26CBF400DFBEC1258CC2004B524FfotokaartDECA63D36576F642C1258CC2004B57A5.jpg::PolitieZij transporteerden op dat moment 130 kilo cocane en herone, verstopt in een verborgen ruimte in een camper. Vorige maand werden zeven van deze verdachten veroordeeld tot jarenlange celstraffen. De vier arrestaties woensdag hebben ook met deze zaak te maken.

Als visserman wilde Klaas van Urk 18691935 dichter bij zijn geliefde visgronden wonen. Eind 19e eeuw verliet de geboren Urker zijn vertrouwde eiland om zich op Terschelling te vestigen. Het Waddeneiland werd zijn thuis en de zee werd zijn expertise. De grote kennis van de banken en gevaarlijke ondiepten maakten Klaas van Urk en gewilde loods over de Wadden en Noordzee. De botter werd dan ook snel ingeruild voor een reddingboot.Bekijk hier de docu:youtube:https:www.youtube.comwatchvhx9lMMh4cY8Samen met kleinzonen Evert en Joop van Urk kijken we terug op het reddersleven van hun opa Klaas. Lokaal historicus Jan Heuff schreef een boek over het reddingswezen op Terschelling en vertelt over de gevaren op zee. Schipper Vincent Terpstra vaart met ons in de huidige reddingboot van de KNRM en vertelt over de grote verschillen met honderd jaar geleden. HerdenkingOp Urk wordt zaterdag 24 mei stilgestaan bij de vissers die op zee zijn gebleven. Ieder jaar wordt op de zaterdag voor Hemelvaart een herdenking gehouden bij het Vissersmonument.

Meer ruimte voor wandelaars, meer groen, meer pleintjes, meer eenrichtingsverkeer,maar daardoor ook minder parkeerplekken en minder ruimte voor de auto. De gemeente Urk legt momenteel de laatste hand aan een ingrijpend visiestuk voor de trots van de gemeenschap.Dat is de woonkern en de havenvan het voormalige eiland: het Oude Dorp.ppIn het stuk wordt ookalvast een blik geworpenin de verre toekomst, maar moeten er ook lastige vragen worden beantwoord en spelen er concrete dilemmas. Hoe verdelen we dit gebied rechtvaardig voor iedereenppstrongWederkerigheidstrongbrWederkerigheid is in de visiehet modewoord. Want de gemeente wil een Oude Dorp dat leefbaar blijft voor de bewoners, maar waarin ook bezoekers welkom blijven. Zowel de Urkers die elders in het dorp wonen, als bezoekers van buitenaf.ppEn die leefbaarheid staat onder druk. Zwaar onder druk zelfs, schetsten wethouder Willem Foppen en twee van zijn ambtenaren donderdagavond bij het informeren van de gemeenteraad. Het plan waarmee die leefbaarheid terug moet keren is nu voor tachtig procent af en moet nog voor de zomervakantie vastgesteld worden. De wethouder zal op dat moment een gemeenteraad treffen die nog niet unaniem enthousiast is. Verre van zelfs.ppDe gemeente ziet dat er veel aanpassingen nodig zijn. Maar die kunnen door allerlei uitdagingen niet tegelijk of op korte termijn gedaan worden. De gemeente wil daarom drie sporen uitzetten. 1: Verbeteringen die binnen nu en 2030ingevoerd kunnen worden. 2: Een perspectief schetsen voor het gebied tussen 2030 en 2040. En 3: Twee toekomstscenarios opstellen voor na 2040.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpicturesurk2EE9D055CAC588D69C1258C6F0079F09A.jpgstrongWat kunnen we nu al doenstrongbrOp dit moment is er in het Oude Dorpweinig ruimte voor groen en ontspanning. Grote vrachtwagens rijden zich geregeld klem. Scooters, fietsers, autos en wandelaars maken de smalle stratensoms overvol. Het Oude Dorp is daarnaast geregeld het decor van grote evenementen en is ht horecagebied bij uitstek. En dat zorgt voor tegengestelde belangen.ppHet college van B en W lijkt de bewoners van het oude centrum nu als eerste te gaan ontlasten. Door meer parkeerplekken naar het haventerrein te verplaatsen. Door vaker te handhaven op langparkeerders en parkeeroverlast. En door bijvoorbeeld bevoorradende vrachtwagens tijdvakken in de ochtend te geven, of alleen kleine bakwagens toe te staan.ppBezoekers aan het Oude Dorp zouden dan in het ideale geval buiten het gebied moeten parkeren, terwijl bewoners een parkeervergunning behouden. In de winkelstraten zou dan wel een blauwe zone komen, voor maximaal n uur parkeren.ppDaarnaast wil de gemeente op korte termijn onderzoeken hoe de Dormakade met de Staversekade verbonden kan worden.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpictureskades8E0612FD6748A43EC1258C6F0075D8AFfotokaart04FF8CB1E56C531BC1258C6F0075DE26.jpgDaardoor zouden strandbezoekers in de zomer rechtstreeks vanaf de haven kunnen oversteken. Men hoeft dan niet meer met koelbox enstrandstoeltjes het halve centrum door te banjeren.ppstrongConcreet plan voor autoluwe straatstrongbrOok wil het college verkeerssituaties verder aanpassen. Concreet ligt er bijvoorbeeld ook al een voorlopig ontwerp klaar voor de herinrichting van de Raadhuisstraat, n van de drukste wegen in het Oude Dorp. Afgelopen jaar is in deze straat al eenrichtingsverkeer ingesteld. Maar de weg is nog even breed als voorheen. Met nauwelijks plek voor voetgangers.En dat kan nee moet volgens de gemeente anders.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpicturesTorenstraat7D117BC9549CFE90C1258C6F007387C5fotokaart2EBB97A155522A5DC1258C6F00738E60.jpgIn het ontwerp is de weg versmald voor autos enzorgen plantenbakken, zitplekken en ondergrondse containers ervoor dat het verkeer wordt afgeremd. Voetgangers krijgen meer wandelruimte en is er meer plek voor terras, horeca en beplanting.ppOok op de West en Oosthavenkade ziet de gemeente ruimte voor meer openbare ruimte, zitplekken, groen en plek voor evenementen. Zo is op deze tekening al voorzichtig een muziektent verwerkt. Een voorziening die er lang geleden al was op deze plek, maar die tot spijt van veel Urkersverdween.Carousel:mbc27875276367931737147305319271265155764strongWat kan er na 2030 gebeurenstrongbrDe gemeente Urk kijkt daarnaast dus ook al verder in de tijd, naar maatregelen die over vijf tot vijftien jaar mogelijk zijn. Veel valt of staat met de realisatie van de nieuwe Maritieme Servicehaven Noordelijk Flevoland. Wanneer die nieuwe haven aan de Zuidermeerdijk gereed is, zal eengroot deel van de huidige werkzaamheden aan schepen in de werkhaven verplaatsen. Dat zorgt letterlijk voor ruimte in het gebied.ppls die nieuwe haven eenmaal in gebruik is, ziet de gemeente kansen voor een complete metamorfose van de Klifweg. En ook de Klifkade, waar nu nog veel geklust wordt aan schepen, zou dan op de schop kunnen. Wel wil de gemeente dat authentieke, kleinschalige arbeid hier blijft. Omdat toeristen dit nu ook al waarderen om te zien tijdens een bezoek aanUrk.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpicturesurk9F7D8E9429CE087EC1258C6F0079F093.jpgIn dit scenario wil de gemeente de nu nog onaantrekkelijke Klifweg flink aanpassen. Deze toegangsweg van het Oude Dorp en de haven wordt nu nog als niet uitnodigend gezien. Dit terwijl er diverse winkels en horecazaken aan deze weg gevestigd zijn. De weg is bovendien enorm druk, veel ruimte gaat op aan parkeerplekken, en wandelaars komen er bekaaid vanaf.ppOok van deze Klifwegzou op termijn een eenrichtingsstraat gemaakt kunnen worden. Wat meer ruimte vrijmaakt voor wonen, winkels, ontspanning, horeca en wandelend winkelpubliek.image:https:d5ms27yy6exnf.cloudfront.netpicturesklifwegEE8F276744F510B0C1258C6F0076CD69fotokaart49560E6CC7A9EEC5C1258C6F0076D0F8.jpg Verkeer zou dan achterlangs over de Klifkade terug kunnen rijden. De gemeente ziet hier ook opties om de kade een stuk verder richting de werkhaven te verschuiven, waardoor ook hier meer ruimte vrijkomt.ppstrongWat staat ons na 2040 te wachtenstrongbrTot slot werpt de gemeente Urk nog n blik in de echt verre toekomst. Vanaf 2040 ongeveer. Al filosoferend over de toekomst van de maritieme economie op Urk voorziet de gemeente daarin twee mogelijkheden. In het eerste scenario blijft de huidige werkhaven naast de andere buitendijkse havenhard nodig voor kluswerkaan schepen.ppIn dit geval denkt de gemeente aan extra bebouwing op het haventerrein, specifiek voor bedrijven uit de maritieme sector. Bij deze verwachting zal de Klifweg altijd nodig blijven als toegangsweg.Carousel:mbc396281086419871836645253158654168155430In het andere scenario is de maritieme werkgelegenheid uit het gebied volledig overgegaan naar de maritieme servicehaven aan de Zuidermeerdijk. In dat geval kan de ruimte in het gebied overgaan in woon, winkel parkeer en overige voorzieningen.ppBij dit scenario zou het misschien zelfs mogelijk zijn om de Klifweg helemaal autovrij te maken, en al het verkeer via een verbrede Klifkade te laten lopen.Carousel:mbc352971152023926171254237565241329520458strongNu nog geen besluit over 2040strongbrHet college benadrukte donderdagavond dat de gemeenteraad anno 2025 over deze verre toekomst in ieder geval nog niks hoeft tebesluiten. Pas tegen 2040 zal moeten blijken welke richting Urk dan is opgegaan en hoe het Oude Dorp zich dan verder moet ontwikkelen.ppOver de Oude Dorpvisie en de mogelijke maatregelen op korte en middellange termijn zullen waarschijnlijk nog wel felle discussies gevoerd gaan worden. Fracties uit de Urker gemeenteraad deden daar donderdag al een eerste duit voor in het zakje.ppZo vindt de SGP dat de gemeente misschien wel t veel ambities heeft en zijn sommige wensen tegenstrijdig met elkaar. Hart voor Urk vreest voor verdere verbanning van de vertrouwde auto. Het CDA verwacht dat er opoffering nodig is voor elkaar: De rest van ons Urkers moetmisschien accepteren dat we in de toekomst elders moeten parkeren voor de leefbaarheid van debewoners van het Oude Dorp. Een stukje wederkerigheid.p