Een opvallende stap van de Tweede Kamer. Een meerderheid van partijen is tegen het Europees plan om defensieuitgaven met 800 miljard euro te verhogen. Daarvoor worden de begrotingsregels losgelaten en komen er Europese leningen, maar dat wil een Kamermeerderheid niet. Dat bleek vanmiddag tijdens een stemming in de Tweede Kamer.

Fons Lambie, politiek verslaggever bij RTL Nieuws, is zaterdag vader geworden van een dochter. De 37jarige journalist deelt op Instagram een foto van zijn tweede kindje Julie.

NEW YORK ANPRTRDPA De Noorse schaker Magnus Carlsen is gediskwalificeerd op het WK snelschaken in New York omdat hij weigerde zijn spijkerbroek om te ruilen voor een nette pantalon. De aanvoerder van de wereldranglijst kreeg ook nog een boete van 200 dollar.

Landen moeten zich beter voorbereiden op extreem weer, want de weersextremen van 2024 laten geen twijfel: grote schade door klimaatverandering is geen dreiging, maar al dagelijkse realiteit bij de huidige 1,3 graad opwarming. Met die waarschuwing komen wetenschappers in een jaaroverzicht van World Weather Attribution WWA, een internationaal samenwerkingsverband waar ook het KNMI deel van uitmaakt.ppDe impact van opwarming door het verbranden van fossiele brandstoffen was nog nooit zo duidelijk of verwoestend als in 2024. We leven in een gevaarlijke nieuwe tijd, reageert WWAmedeoprichter Friederike Otto. Extreem weer heeft duizenden mensen het leven gekost en miljoenen mensen ontheemd.ppDe wetenschappers onderzochten 29 van in totaal 219 weersextremen die voldeden aan hun criteria voor nader onderzoek en zagen in 26 gevallen een rol voor klimaatverandering. De onderzoekers deden zogeheten klimaatattributiestudies. Dat zijn onderzoeken waarmee ze vaak snel na extreem weer vaststellen of klimaatverandering een factor was bij de weergebeurtenis en hoe groot die was.ppKijk zelf welk aandeel klimaatverandering volgens de wetenschap had bij de onderzochte weersextremen:ppIn het jaaroverzicht over de studies in 2024 schrijven de wetenschappers dat vrijwel alle bestudeerde weersextremen heviger of frequenter zijn geworden door de verbranding van fossiele brandstoffen.ppVrijwel alle hittegolven sluipmoordenaars zijn heter geworden en ze komen vaker voor. Dit signaal is nu zo duidelijk dat we geen individuele attributiestudies meer nodig hebben om dit met zekerheid te kunnen zeggen.ph2Hittegolven worden warmerh2pDe relatie tussen hitte en klimaatverandering is het duidelijkst, legt klimaatwetenschapper Sjoukje Philip van het KNMI uit. Hittegolven worden warmer, punt. Bij sommige hittegolven kun je zeggen: zonder klimaatverandering was het nooit zo warm geworden.ppEen van de extremen van 2024 die Philip het meest zal bijblijven was ook extreme hitte, in Mexico. Toen las je al tijdens de hittegolf over hittedoden. Normaal gesproken wordt dat pas later gemeld, op basis van oversterftecijfers, maar nu was het al meteen duidelijk. WWA adviseert landen om hittedoden direct bekend te maken.ph241 extra gevaarlijke hittedagenh2pIn 2024 zag WWA dat de gemiddelde persoon 41 extra dagen met gevaarlijke hitte meemaakte. Dat is een gemiddelde, lichtte Kristina Dahl van de Amerikaanse klimaatorganisatie Climate Central toe in een persconferentie. De armste, minst ontwikkelde landen zoals Grenada, Trinidad en Tobago en Kiribati maken zelfs 150 extra dagen met gevaarlijke hitte mee die we direct kunnen koppelen aan klimaatverandering.ppAfgelopen jaar waren er ook veel overstromingen. WWA heeft er 16 onderzocht en stelde bij 15 vast dat er een aannemelijk verband is met klimaatverandering. Dat noemen de onderzoekers overigens niet verrassend en volledig in lijn met wat bekend is over opwarming.ppRegen veroorzaakte veel overstromingen. Hoe extreem was de regenval in 2024ppTekortkomingen in waarschuwingssystemen en evacuatieplannen leidden daarbij tot doden. Toch zagen de onderzoekers in 2024 ook bewijs dat goede waarschuwingssystemen veel effect hebben: bij de overstromingen in CentraalEuropa viel een recordhoeveelheid regen, met enorme overstromingen tot gevolg. Desondanks kwamen er slechts 30 mensen om het leven.ppDe hevige regenval in CentraalEuropa was zeer uitzonderlijk:ppDit laat zien dat het belangrijk is om vroeg te waarschuwen en ook prioriteit te geven aan het in veiligheid brengen van de mensen die minder goed in staat zijn om zichzelf in veiligheid te brengen, schrijven de onderzoekers, verwijzend naar het feit dat enkele maanden later, bij de overstromingen in Valencia, bijna de helft van de doden boven de 70 was.ppDroogte zag WWA in 2024 ook op alle continenten opduiken. Op Sicili en Sardini stelden de onderzoekers bijvoorbeeld vast dat de kans op droogte daar met 50 procent toenam, met aanhoudende hitte als belangrijkste oorzaak. Ook de ernstige droogte in de Amazone werd volgens WWA heviger door de hitte.ph2Extreem actief natuurbrandenjaarh2pDe wetenschappers noemen 2024 verder een extreem actief jaar voor natuurbranden, zeker in Noord en ZuidAmerika. Bijvoorbeeld Chili werd getroffen, maar ook de Pantanal in Brazili kampt al jaren met droogte, waardoor er dit jaar al in juni branden ontstonden.ppDe weersomstandigheden waaronder dit soort bosbranden kunnen ontstaan, komen volgens de wetenschappers vier tot vijf keer vaker voor door klimaatverandering dan voorheen.ppOrkanen richtten met name in de VS en de Filipijnen veel schade aan. Dat laatste land kreeg volgens WWA te maken met een hyperactief laat tyfoonseizoen. Tussen half oktober en half november waren er zes van dat soort orkanen en een tropische storm. Alles bij elkaar werden zon 13 miljoen mensen getroffen, er kwamen 160 mensen om.ppHoe maakte klimaatverandering orkanen heviger in 2024ppDe VS kreeg te maken met de dodelijkste orkaan sinds Katrina in 2005: orkaan Helene. Meer dan 230 mensen kwamen om het leven. Amper twee weken later hield orkaan Milton opnieuw huis in het getroffen gebied, na binnen 24 uur van een orkaan in categorie 1 naar categorie 5 te zijn gegroeid. Dat was zonder klimaatverandering onwaarschijnlijk geweest, aldus WWA.p