Lightnews — Scholar-powered news

Wim Berkelaar

@wimberkelaar.bsky.social

2.8K followers 19 following 1K posts

Historicus: boekenrecensent OVT/VPRO, Historische BoekenCast Historisch Nieuwsblad. Voorheen HDC/Vrije Universiteit Amsterdam. Lang commentator DiDD/EO. Schrijf op eigen website over alles wat me boeit: https://wimberkelaar.com/

wimberkelaar.com

Posts Media Videos Starter Packs

Pinned

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · Mar 19

Er zijn historici van wie je alles wilt hebben. Alan Bullock (1914-2004) is zo iemand voor mij. De bekende Hitler-biograaf, die de “Führer” ook met Stalin zou vergelijken, gaf verscheidene overzichtswerken over de 20ste eeuw uit. De Duitse vertaling had ik al, nu ook het origineel.

2 16

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 24m

Trump-supporters menen met de narcist dat hij nu de Nobelprijs voor de Vrede verdient. Eerst zien of het bestand tussen Israël en Hamas stand houdt gezien eerdere schendingen. Trouwens, de man holt de democratie in zijn land uit, niet (nobel)prijswaardig: nos.nl/collectie/13...

Hoop, opluchting én terughoudendheid na aankondiging wapenstilstand Gaza

Journalisten gingen in het donker de straat op in Noord-Gaza, om mensen te vertellen over de deal. Familieleden van gijzelaars bedankten Trump telefonisch.

nos.nl

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 16h

Dat was vanmiddag toch wel weer zeer aangenaam: op verzoek van oud-collega Fred van Lieburg na 8 maanden even terug op m’n oude stek bij HDC/VU om de discussie te leiden na gloedvolle lezingen van onderstaande sprekers👇over protestantse milieugeschiedenis.

1 6

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 2d

Geboortedag van Simon Carmiggelt, de man die zo ironiserend over mensen en het menselijk tekort kon schrijven. Achter die ironie ging echter een grimmig engagement schuil, gericht tegen de totalitaire stromingen in zijn tijd. Ik schreef daar eens over: wimberkelaar.com/2018/06/18/s...

Simon Carmiggelt, de grimmige schrijver achter het mild glimlachende proza

Een jaar geleden verwierf ik via een vriend een grote collectie boeken van Simon Carmiggelt. Ze stonden bij zijn vader, een neerlandicus, in de boekenkast. Een antiquaar toonde geen belangstelling,…

wimberkelaar.com

1 6 20

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 2d

Dank je wel! Ik vond het interview met Mordechai in de Volkskrant indrukwekkend door de integriteit die eruit sprak. Het Israël van Netanyahu heeft zulke mensen momenteel hard nodig.

1 1

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 3d

Geboortedag van Václav Havel (1936-2011), de man die zo'n wonderbaarlijk leven kende: van toneelschrijver en dissident tot president van Tsjechoslowakije na de ondergang van het communisme. Havels "poging in de waarheid te leven" blijft voorbeeldig: wimberkelaar.com/2016/12/04/h...

Het taaie humanisme van Václav Havel, de dissident die president werd

Hoewel Václav Havel evenals als Nelson Mandela en Martin Luther King een icoon had kunnen worden van vrijheid en verdraagzaamheid is hij na zijn dood in 2011 vrij snel in de vergetelheid geraakt. T…

wimberkelaar.com

1 19

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 4d

Belangrijk interview met de Israëlische historicus Lee Mordechai, die overtuigend bewijs heeft over de oorlogsmisdaden van het leger in Gaza: “De woordvoerders van de IDF zitten er niet om de waarheid te vertellen maar om het oorlogsbeleid te legitimeren”: www.volkskrant.nl/buitenland/g...

Gaza laat zien wat ons allemaal in de toekomst te wachten staat, aldus deze Israëlische historicus

Historicus Lee Mordechai is een opvallend kritische stem binnen Israël. Met zijn rapporten over de systematische ontmenselijking van Palestijnen heeft hij zich tot doel gesteld ‘de mist’ waarin Israël...

www.volkskrant.nl

1 7 9

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 5d

Mooie recensie van Willem Otterspeers biografie van Michael Zeeman (1958-2009). De indruk dat Zeeman (onmogelijk voor Volkskrant-collega’s) zich omringde met ‘groten uit de literatuur’ om zelf iets te lijken is na lezing van deze recensie niet verdwenen: www.volkskrant.nl/boeken/cultu...

Cultuurpaus Michaël Zeeman was briljant én onmogelijk als collega. Zijn biograaf ziet vooral zijn vriend

Michaël Zeeman (1958-2009), jarenlang de voornaamste literaire criticus van de Volkskrant, was briljant, geestig, en in gedrag soms ‘klein als een mannetjesdwerg’. Aldus Willem Otterspeer, die in zijn...

www.volkskrant.nl

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 5d

In herinnering: sterfdag van historica Brigitte Hamann (1940-2016), geboren in Duitsland, gestorven in Wenen. Enkele jaren geleden zag ik met genoegen dat haar studies (ze schreef onder meer veel en uitstekend over Hitler) in Wenen prominent in boekwinkels en antiquariaten staan.

1 3

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 6d

3 oktober: de dag van de Duitse hereniging (1990). Nadien ontstond de “ostalgie”, het weemoedig omzien naar de verdwenen communistische DDR. Die klonk zelfs enigszins door in sommige serieuze geschiedschrijving, waarin dissidenten opvallend afwezig zijn: wimberkelaar.com/2024/11/17/t...

Terugdenken aan de DDR (1949-1990), dat kunstmatige en gedoemde land waar nooit zegen op rustte

Dezer dagen las ik Achter de Muur, Oost-Duitsland 1949-1990, het in 2023 verschenen en recent herdrukte boek van de Duitse historica Katja Hoyer. Het is een goed boek maar niet zonder romantisering…

wimberkelaar.com

1 5

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 6d

Kijk eens aan: de kompanen van de Historische BoekenCast Manon van der Heijden, @baskromhout.bsky.social en Pieter van Os gezeten tegenover de hoofdgasten van deze aflevering. Met als altijd de onvermoeibare interviewer Jos Palm.👇

Historisch Nieuwsblad @historischnwsbl.bsky.social · 7d

In de nieuwe aflevering van de Historische BoekenCast is generaal buiten dienst Mart de Kruif kritisch over vlucht van Wilhelmina in 1940. ‘De militaire situatie was op dat moment nog niet hopeloos, de strijd was nog niet beslist.’

Luister de aflevering op Spotify: open.spotify.com/episode/3ib2...

1 2

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 7d

Verhelderend artikel over het op sociale media veel afgedrukte stemgedrag van politieke partijen. Goedkope en demagogische “spreekt uit” moties, gericht op de onderbuik van kiezers, worden tegen politieke partijen gebruikt door burgers en andere partijen: nos.nl/artikel/2584...

Politieke partijen vrezen 'bolletjesterreur' op laatste Kamerdag

Partijen gebruiken uitslagen van moties en stemmingen voor de eigen verkiezingscampagne. Niet zelden zijn de plaatjes met rode en groene bolletjes minder eenduidig dan ze lijken.

nos.nl

3 3 6

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 7d

Dank voor je waardering, Arie!

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 7d

Dank voor de waardering, Frans!

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 8d

Oorlogshistoricus Loe de Jong (1914-2005) was goed bevriend met zijn oudere vakgenoot Pieter Geyl (1887-1966). Over hun vriendschap schreef ik voor een bundel eens een uitgebreid artikel dat ik hier digitaal een 'tweede leven' geef: wimberkelaar.com/2025/10/01/i...

“Ik laat de keus daarom liever aan jou”. De vriendschap tussen de historici Loe de Jong en Pieter Geyl

Bijna twintig jaar geleden publiceerde ik onderstaand artikel in het Negende Bulletin van de Tweede Wereldoorlog, een uitgave van uitgeverij Aspekt. Het betreft de vriendschap tussen de historici L…

wimberkelaar.com

1 10

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 9d

Is dit Canetti-account van Rudi Broeils?

1 2

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 9d

Sterfdag van Hella Haasse (1918-2011), schrijfster van een enorm oeuvre dat mij lang is ontgaan maar dat ik ontdekte dankzij de biografie die Aleid Truijens in 2022 over haar schreef. Naar aanleiding van dat boek schreef ik dit: wimberkelaar.com/2022/05/17/o...

Over het imago van schrijvers: mijn ontdekking van Hella S. Haasse dankzij Aleid Truijens

Zondag 1 mei jongstleden was het mijn beurt boeken te bespreken voor het historisch radioprogramma OVT van de VPRO. Dikwijls kies ik mijn boeken zelf maar soms ook krijg ik van redactrice Christian…

wimberkelaar.com

4 3 16

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 10d

Het Rusland van de schoft en moordenaar Poetin is een rijk van het kwaad (dat kwaad treft ook goedwillende Russen, dikwijls slachtoffer van dit regime). De zoveelste wrede aanval op Oekraïne: nos.nl/artikel/2584...

Grote Russische aanval op Oekraïne, Polen stuurt opnieuw straaljagers de lucht in

Er worden vier doden en meerdere gewonden gemeld in Oekraïne. In Kiyv en Zaporizja zijn gebouwen beschadigd.

nos.nl

1 1 11

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 11d

Sterfdag van de gereformeerde filosoof Sytse Ulbe Zuidema (1906-1975), bestrijder van dreigende secularisatie na de Tweede Wereldoorlog. Hij schreef tegen Ludwig Feuerbach, Herbert Marcuse en vooral tegen generatiegenoot Jean-Paul Sartre (1905-1980): wimberkelaar.com/2019/07/05/s...

1 6

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 11d

Erg goed vind ik nog altijd het boek The Fellow Travellers van David Caute. Daarnaast Aart Aarsbergen: Verre Paradijzen. Aanbevolen, Emiel!

1 1

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 12d

Dit bijzondere dagboek👇van Sovjet-dissident Andrej Amalrik (1938-1980) tref je zomaar in een boekenkast. Tal van mensen kijken in die boekenkast maar negeren Amalrik, vermoedelijk niet wetend wat een moedige, onafhankelijke denker hij was. Zo gaat het leven: vergetelheid alom.

1 1 25

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 13d

Een stille tocht voor de 15-jarige schurk die doodgeschoten werd door de politie nadat hij een pistool tegen het hoofd had gezet van de jongen wiens fatbike hij stal. Bizar dat je niemand meer hoort over deze jongen. Verkeerd gecultiveerd slachtofferschap: www.nu.nl/binnenland/6...

Stille tocht voor Jerryson (15) rustig verlopen, kleine protestactie bij politiebureau

Voor de vijftienjarige jongen die afgelopen weekend door de politie werd doodgeschoten bij een McDonald's in Capelle aan den IJssel is donderdag een stille tocht gehouden. Ruim honderd mensen liepen m...

www.nu.nl

4 21

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 13d

De man bleek een pastor van een evangelische gemeente. Een aimabele man, met wie het tot een kort maar vriendelijk gesprek kwam. Waar zijn hart vol van was (God), daar wilde hij graag van getuigen. Hij had aan mij een goeie, want ik ben sterk geboeid door godsdienst.

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 13d

Opmerkelijk ontmoeting vandaag: ik sta op straat op iemand te wachten, een onbekende man komt op mij af en vraagt hoe het met me gaat. Ik antwoord: “Dank u, vanwaar de vraag?” Zijn antwoord: “God zendt me op uw pad”. “Zie ik eruit als een dolende ziel?”, vroeg ik 1).

1 11

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 14d

Ach, Claudia Cardinale (1938-2025) gestorven. Ze speelde onvergetelijke rollen maar mij staat vooral die ene rol bij, in de Western aller Westerns, “Once upon a Time in the West” (1968). Die intense, verontruste en gekwelde blik.👇

2 15

Wim Berkelaar @wimberkelaar.bsky.social · 15d

Treffende karikatuur van het bizarre “Rivièra-plan” voor Gaza van Trump, van harte gesteund door Netanyahu. Peter de Wit is terecht bekroond met de Inktspotprijs.

9 30