Lightnews — Scholar-powered news

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 1d

Seguramente isto favoreza o restablecemento das negociacións pra poder por fin ó conflito que leva dividindo a illa máis de 50 anos.

Porén... mesmo se hai sintonía entre os líderes de 🇨🇾 e da Rep. Turca de Chipre do Norte é ben capaz que as negociacións non teña éxito de novo

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 1d

Na Rep. Turca de Chipre do Norte (soamente recoñecida por 🇹🇷) ven de gañar as eleccións presidenciais o candidato favorable á solución federal pra illa.

Tufan Erhurman, o candidato de centro-esquerda derrotou a Ersin Tatar, que avoga pola separación
www.reuters.com/world/middle...

Turk Cypriot moderate wins vote in major policy shift in conflict

A moderate won Turkish Cypriot presidential elections on Sunday, defeating a hardliner in a pivotal vote that could help revive stalled U.N. talks on reunifying divided Cyprus.

www.reuters.com

1 4

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 3d

Desde hai uns anos o wymysorys está a vivir un rexurdimento grazas ó empeño de Tymoteusz Król, un mozo local que aprendeu a lingua coa súa avoa e as súas amigas.

Tymoteusz logrou convencer os paisanos de Wilamowice pra salvagardaren o idioma como un símbolo de identidade local.

2

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 3d

O wymysorys é unha microlingua xermánica falada na vila silesia de Wilamowice, ten 10 falantes (e 100 persoas máis capaces de usala).

O idioma esmoreceu case completamente logo da expulsión da poboación xermana local logo da IIGM e debido á represión do réxime comunista 🇵🇱

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 3d

Malas novas desde 🇵🇱, o presidente de estrema dereita, Karol Nawrocki vetou a lei pola que se recoñecía o wymysorys como idioma rexional.

Disque tal recoñecemento "non pode ser unha decisión arbitraria ou política" 😕
notesfrompoland.com/2025/10/17/p...

President vetoes bill recognising language spoken in small Polish town

notesfrompoland.com

1 2

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 4d

Aínda que segundo o propio goberno español, 🇪🇸 non é potencia administradora desde que enviou unha carta á ONU en febreiro de 1976 na que se informaba da fin da presenza 🇪🇸 no país, e por tanto considerándose desligado de toda responsabilidade internacional.

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 5d

O podcast trata sobre minorías e nacións sen estado (entre outras cousas) europeas.

E se nos poñemos roñicas o 🇪🇭 aínda se pode considerar parte dun estado europeo, xa que 🇪🇸 sería a potencia administradora do 🇪🇭, ó non ter exercido o seu pobo o dereito á autodeterminación

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 5d

Hoxe hai 50 anos a Corte Internacional de Xustiza concluiu nunha opinión consultiva que "non hai vínculos ee soberanía entre o 🇪🇭Sáhara Occidental e 🇲🇦, soamente lazos xurídicos e relixiosos.(..) Por tanto debe aplicarse o principio de autodeterminación".

t.co/NY1QJ0XgIo

1 4 8

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 10d

Os falantes de bielorruso sufren os tradicionais estereotipos de ruralidade e pobreza, e tamén un novo, o de radicais e opositores ó goberno de Lukashenka.

Porén, é un idioma con millóns de falantes e séculos de literatura escrita en alfabeto cirílico, latino e árabe.

Libro en bielorruso escrito con caracteres árabes polos tártaros de Lipka

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 10d

Coa independencia de 🇧🇾 en 1991, o país tentou normalizar o idioma propio, oficial canda o ruso, porén estes esforzos foron abandonados, cando non atacados e reprimidos desde que Lukashenka está no poder (1994), excepto nalgúns aniños nos que quixo marcar distancia con 🇷🇺.

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 10d

Lukashenka, presidente de 🇧🇾 anda de visita en 🇹🇯 (Taxiquistán) onde foi recibido por nenos locais falando na lingua propia do seu país, o bielorruso.

Lukashenka, emulando a Feijóo co embaixador de 🇯🇵, respondeu en ruso.

Segundo el "nada grande se pode expresar en bielorruso".

1 1 2

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 12d

Hoxe, 8 de outubro é o día nacional do pierogi en 🇵🇱 (e pra quen o celebre).

Os mellores son os rutenos, de pataca e requeixo servidos con cebola e panceta/touciño frita.

Non hai discusión.

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 13d

O réxime 🇷🇴 acordou con 🇮🇱e 🇩🇪 programas pra migración destas comunidades, poñendo un prezo por persoa conforme a idade, educación e traballo (€3K por saxóns vellos, €17,5K por traballadores con educación universitaria).

Boa parte deste diñeiro acabou no peto dos Ceaușescu

Os Ceaușescu cos reis de Inglaterra, que disque quedaron escandalizados co poubanos e malakas que eran

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 13d

🚨🎙️ Hai novo petisco pra falar da "venda" dos xudeus e saxóns de 🇷🇴.

Estas comunidades tiñan unha forte vitalidade logo da 2GM e o réxime comunista aproveitou a súa vontade de abandonar o país pra obter divisas e beneficios materiais pagos por 🇩🇪 e 🇮🇱
www.ivoox.com/petisco-lixe...

#Petisco lixeiro. A "venda" dos saxóns e xudeus de Romanía - Fóra de Mapa - Podcast en iVoox

Escucha este episodio de Fóra de Mapa gratis en iVoox. Os xudeus e os saxóns, ou alemáns, sempre foron comunidades moi importantes en Romanía e en Transilvania en concreto. A pesar das mortes aconteci...

www.ivoox.com

1 2 3

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 14d

Pola contra, esta vitalidade e protección é moito menor nas 2 áreas onde se fala en 🇩🇪, no municipio de Saterland na Baixa Saxonia e máis na costa atlántica de Schleswig-Holstein.

De todo isto falamos no noso 4º podcast (de marzo de 2021, mimá!!!)
www.ivoox.com/4-os-frisios...

#4. Os frisios. Un pobo nado entre dunas e marismas que resiste forte o paso do tempo - Fóra de Mapa - Podcast en iVoox

Escucha este episodio de Fóra de Mapa gratis en iVoox. Os frisios son unha minoría lingüística espallada pola costa dos Países Baixos e Alemaña. A pesar de que o seu territorio e falantes minguaron du...

www.ivoox.com

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 14d

O frisio é o idioma propio de Fryslân ou Frisia Occidental e hoxe é plenamente oficial nesta provincia, e falado por 400K, un 60% da poboación de Fryslân.

A pesar de non estar normalizado, si goza dunha relativa vitalidade debido á lendaria teimosía do pobo frisio.

1 1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 14d

En Fryslân publicouse a última enquisa de usos lingüístico que mostra unha importante estabilidade e fortaleza do frisio nesta provincia 🇳🇱.

De feito mesmo medrou a porcentaxe de pais que lles falan ós fillos en frisio. Con todo só un 20% o escribe ben 😒
www.fryske-akademy.nl/en/news-and-...

Taalsurvey 2025: 'Frisian language remains firmly anchored in society '

What is the state of the Frisian language in 2025? The latest language survey shows that the language remains firmly anchored in Frisian society. Nine out of ten residents understand Frisian well, alm...

www.fryske-akademy.nl

1 1 2

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 17d

A lingua tabarquina non ten protección legal e porén, probablemente grazas á condición de insularidade dos seus falantes, descendentes dunha comunidade xenovesa en Tabarka 🇹🇳 (sécs XV-XVII), aínda mantén unha importante vitalidade cuns 4000 falantes.

1 2

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 17d

🇮🇹 é un mosaico de linguas, e a rexión de Sardeña é outro tanto con 5 idiomas: italiano, catalán, corso, sardo e na illa de san Pietro o tabarquino.

Unha forma do ligur xurdido en Liguria, que pasou por 🇹🇳 recollendo influencias do amazigh e o árabe
www.nationalia.info/new/11713/ta...

Tabarchino: island, language, home

Stepping onto an island barely a speck on the map is always rewarding. Take San Pietro, southwest of Sardinia’s rounded silhouette: just 50 km² of land, home to 6,000 people and a single town: Carlofo...

www.nationalia.info

1 1 6

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 18d

O PAOK (ou o AEK de Atenas, o Panionios...) é unha mostra clara da importancia social, política e cultural dos refuxiados de Asia Menor (1923) na historia da 🇬🇷 contemporanea e na narrativa nacional.

Pra saberdes máis 👇 www.ivoox.com/petisco-lixe...

#Petisco lixeiro. O intercambio de poboación Grecia - Turquía - Fóra de Mapa - Podcast en iVoox

Escucha este episodio de Fóra de Mapa gratis en iVoox. En 1923 Grecia e Turquía acordaban un intercambio das poboacións musulmá e ortodoxa co fin de acabar cos conflitos entre os dous estados. Esta...

www.ivoox.com

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 18d

O seu presidente por certo, Ivan Savvidis, é fillo da diáspora grega do Ponto, unha rexión hoxe en 🇹🇷 na que durante milenios existiu unha importante poboación grega.

Esta acabou toda ou na URSS ou en 🇬🇷 despois do 1923, cando 🇹🇷 e 🇬🇷 "intercambiaron" as súas poboacións

Ivan Savvidis baixando ó campo pra falar co arbitro cunha pistola no peto

1 1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 18d

O escudo é bastante indicativo: Unha aguia bicéfala representando o Imp. Romano de Oriente=Constantinopla coas ás recollidas, simbolizando o loito polas vítimas da grande catástrofe (a expulsión dos gregos de Asia Menor).

As cores, ⚫️ por ese loito e ⚪️ pola esperanza.

1 1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 19d

Hoxe o Celtiña (este é un podcast celtista) xoga contra un equipo ben especial:
O PAOK, siglas que significan clube deportivo tesalónico de Constantinopla.

O equipo foi fundado en 1926 pra representar ós miles de refuxiados da Cidade, chegados uns aniños antes a Tesalónica.

2 2 6

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 19d

Esta complexidade tamén tivo reflexo nas fronteiras do país, que cambiaron 4 veces no séc XX nun constante ir e vir entre 🇷🇴 e 🇭🇺.

Hoxe, aínda que Viktor Orban ten unha importante influencia na minoría maxiar de 🇷🇴, esta está relativamente ben integrada e con garantías no país.

1

Fóra de Mapa @forademapa.bsky.social · 19d

🚨🎙️Hai novo episodio pra falar de Transilvania, un país mítico e con moita diversidade.

Durante séculos conviviron 🇷🇴, 🇭🇺, saxóns, xudeus, xitanos... e hoxe, a pesar de xenocidios, migracións e deportacións aínda continúa a ser un complexo mosaico étnico
www.ivoox.com/transilvania...

Transilvania. Un país miticamente diverso - Fóra de Mapa - Podcast en iVoox

Escucha este episodio de Fóra de Mapa gratis en iVoox. En Europa occidental Transilvania é sinónimo de vampiros, monstros, misterio... e tamén debería ser de diversidade étnica. Na rexión de Transilva...

www.ivoox.com

1 1 3