Telce Ayşen Küçükceran
drtelceaysen.bsky.social
Telce Ayşen Küçükceran
@drtelceaysen.bsky.social
Kadın Hastalıkları, Doğum, Tüp Bebek Uzmanı
1️⃣1️⃣ ✔️ Meme açısından:
👉 Mikronize progesteron ≈ Dydrogesteron (nötr/düşük risk)

✔️ Endometrium açısından:
👉 Vajinal mikronize progesteron = en güçlü lokal etki
👉 Oral dydrogesteron = en stabil sistemik etki

✔️ Tolerabilite:
👉 Dydrogesteron avantajlı
December 17, 2025 at 8:35 AM
🔟 ⚠️ YAN ETKİ PROFİLİ

Mikronize progesteron
• 😴 Sedasyon
• 🌫️ Baş dönmesi
• 💤 Uyku hali
• Oral formda metabolitlere bağlı

Dydrogesteron
• Sedatif etkisi YOK (bu önemli)
• Androjenik yan etkiler yok
• Kilo, akne, ödem minimal
• Günlük yaşam uyumu daha iyi
December 17, 2025 at 8:35 AM
9️⃣ Dydrogesteron
• Endometriumda:
🔹 Glandüler mitoz ↓
🔹 Stromal desidualizasyon ↑
• Oral kullanımda bile:
✅ Stabil, öngörülebilir koruma
• HRT’de endometrial hiperplazi riskini etkin azaltır
December 17, 2025 at 8:35 AM
8️⃣ ENDOMETRİUM ÜZERİNE ETKİLER

Ortak hedef:
Östrojenin endometriumdaki proliferatif etkisini baskılamak.

Mikronize progesteron
• Endometriumda sekretuar dönüşüm
• Etki doz ve uygulama yoluna bağımlı
• Vajinal kullanımda:
🔥 güçlü lokal antiproliferatif etki (uterine first-pass)
December 17, 2025 at 8:35 AM
7️⃣ 📌 EMAS & NAMS yorumları:
• Dydrogesteron:
• Meme açısından nötr / düşük riskli progestinler arasında değerlendirilir
• Mikronize progesteronla aynı risk kategorisinde anılır
December 17, 2025 at 8:35 AM
6️⃣ Klinik kanıtlar bunu destekliyor mu?

📊 E3N Cohort (Fransa)
• Östrojen + dydrogesteron ile meme kanseri riskinde anlamlı artış yok
• Östrojen + MPA / norethisteron ile risk↑
December 17, 2025 at 8:35 AM
5️⃣ Meme dokusunda proliferasyonu tetikleyen yan yolları
(androjenik ve glukokortikoid reseptör aktivitesi) aktive etmez

➡️ Klasik progestinlerdeki meme proliferasyonu burada görülmez.

Dydrogesteron, meme dokusunda “mikronize progesteron-benzeri” bir transkripsiyonel imza bırakır.
December 17, 2025 at 8:35 AM
4️⃣ Dydrogesteron neden farklı?

🔹 Retro-progesteron yapısı
• Dydrogesteron, progesteronun stereokimyasal izomeridir
• Molekül, progesteron reseptörüne doğal progesterona çok benzer şekilde oturur
• Ama diğer steroid reseptörlerine neredeyse hiç bağlanmaz
December 17, 2025 at 8:35 AM
3️⃣ Dydrogesteron sentetiktir ancak diğer progestinler gibi davranmaz.

Klasik progestin (MPA, norethisteron, levonorgestrel):
• Progesterondan yapısal olarak uzak
• Başka steroid reseptörlerine (Androjen, Glukokortikoid) bağlanır.
• Meme dokusunda proliferasyon artıran gen setlerini aktive eder.
December 17, 2025 at 8:35 AM
2️⃣ Temel fark: “Sentetik” mi değil mi ama sentetik olmamak her şeyi açıklamaz.
• Mikronize progesteron: natural, bioidentical
• Dydrogesteron: sentetik ama retro-progesteron yapıda

➡️ Asıl fark: reseptör seçiciliği ve dokusal etki
December 17, 2025 at 8:35 AM
1️⃣ Neden bu karşılaştırma önemli?
Menopozda östrojen verirken endometriumu korumak şart.
Ama kullanılan progesteron/progestin:
🔹 Meme riskini
🔹 Metabolik profili
🔹 Tolerabiliteyi
doğrudan etkiler.
December 17, 2025 at 8:35 AM
1️⃣1️⃣
FSAD’li kadınların yaklaşık üçte birinde,
özellikle orgazmik disfonksiyon yoksa,
topikal sildenafil bilimsel olarak umut verici olabilir.
December 12, 2025 at 8:18 PM
🔟 Bu krem
❌ “libido ilacı” değil
✅ genital kanlanma ve uyarılma ilacı

👉 Doğru hasta seçimi her şey.

🧪 Bugün ne durumda?
• ABD’de bazı eyaletlerde satılıyor
• FDA onaylı değil
• Compounded (503B) ürün olarak reçetelenebiliyor
• Faz 3 çalışmaları bekleniyor
December 12, 2025 at 8:18 PM
9️⃣
🚫 Kim fayda görmedi?
👉 FSAD + orgazmik disfonksiyon
(Çünkü mekanizma vasküler, sorun nöro-psikolojik olabilir)

⚠️ Yan etkiler?
• Çoğu lokal ve hafif
▫️ Yanma
▫️ Sıcaklık hissi
▫️ Hafif irritasyon
• Ciddi sistemik yan etki yok
December 12, 2025 at 8:18 PM
8️⃣
📈 Bu grupta sonuçlar farklıydı:

🔹 Genital uyarılma hissi anlamlı arttı

🔹 İstek & orgazm skorları:
• İstek: artış trendi (p=0.06)
• Orgazm: artış var ama istatistiksel değil

🔹 Cinsel distresin duygusal bileşenleri:
✔️ Suçluluk
✔️ Stres
✔️ Utanç
anlamlı azaldı (p=0.04)
December 12, 2025 at 8:18 PM
7️⃣
🎯 Ana sonuç (ITT popülasyonu):
➡️ Sildenafil krem plaseboya üstün değil (SFQ28 Arousal, FSDS-DAO Soru 14)

📊 Post-hoc analiz yapıldı 👇

🔍 FSAD + orgazmik disfonksiyonu olanlar çıkarıldı (örneklemin yarısı)

🎯 Hedef alt grup:
• Yalnız FSAD
• FSAD + azalmış cinsel istek
📌 Toplam: 65 kadın
December 12, 2025 at 8:18 PM
6️⃣ yani
🧴 Krem nasıl kullanıldı?
• Cinsel aktiviteden 10–20 dk önce
• Toplam 2 g
▫️ 1 g klitoris-vestibül-labia minora
▫️ 1 g distal vajina (0–3 cm)
• Günde max 1, ayda max 9 uygulama
December 12, 2025 at 8:18 PM
5️⃣
👩 Katılımcılar (200 kadın)
• Ortalama yaş 36 (menopozda döneminde değiller)
• BMI ~27
• Çoğu beyaz, üniversite mezunu, çalışan
• FSAD’ye EN SIK eşlik eden durum:
👉 Orgazmik disfonksiyon (%57–62)
December 12, 2025 at 8:18 PM
4️⃣
Bu yüzden soru şuydu:
💡 “Sildenafil genital bölgeye lokal uygulanırsa ne olur?”

📚 2024’te Obstetrics & Gynecology’de yayımlanan Faz 2b RCT:
🔹 Topikal sildenafil %3.6 krem
🔹 Premenopozal FSAD’li kadınlar denendi.
December 12, 2025 at 8:18 PM
3️⃣ Oral sildenafil (bilinen ‘Viagra’) kadınlarda denendi mi?
➡️ Evet.
➡️ Sonuç: Sınırlı etki + yüksek sistemik yan etki (baş ağrısı, flushing).
December 12, 2025 at 8:18 PM
2️⃣ FSAD sık görülür: ABD verilerine göre kadınların yaklaşık %20’sini etkiler.

📌 Ancak FDA onaylı farmakolojik tedavi yoktu.
December 12, 2025 at 8:18 PM
🎯 Pratik Öneri – Hangi Ürün Güvenilir?

✔ GMP sertifikalı
✔ Üçüncü taraf testli (USP / NSF / ConsumerLab / Informed Choice)
✔ Şeffaf içerik
✔ Doz klinik çalışmalarla uyumlu
✔ Türkiye’de bildirim kayıt numarası mevcut
✔ ECAS, EFSA veya TGA onaylı iddialar kullanıyor
December 2, 2025 at 9:11 AM
✔ 3. Üçüncü taraf test zorunluluğu

Turkish “USP Verified” benzeri zorunlu bir sistem yok → getirilmeli.
December 2, 2025 at 9:11 AM