@logainm.bsky.social
370 followers 55 following 54 posts
Bunachar Logainmneacha na hÉireann, arna fhorbairt ag Gaois, Fiontar & Scoil na Gaeilge (DCU) i bpáirt leis an mBrainse Logainmneacha. Placenames Database of Ireland, developed by Gaois, Fiontar & Scoil na Gaeilge (DCU) and The Placenames Branch.
Posts Media Videos Starter Packs
logainm.bsky.social
An Milisín Míosúil
Fíoruisce bréagach?
'Páirc an Fhionnuisce'
logainm.ie/ga/teamai/125

The Monthly Morsel
The murky origins of the ‘clear-water’ stream
'Phoenix Park'
logainm.ie/en/teamai/125
@president.ie
Íomhá ó geograph.ie, David Dixon a ghlac an pictiúr seo. 
"Phoenix Park, Áras an Uachtaráin
Áras an Uachtaráin, formerly the Viceregal Lodge, is the official residence of the President of Ireland..."
https://www.geograph.ie/photo/5199543
logainm.bsky.social
Sraith an tSeagail i Maigh Eo
​Srahataggle Mayo
logainm.ie/en/35429

'the river-meadow, holm of the rye'

sraith, srath = talamh íseal cois abhann
seagal = cineál arbhair

Srath an Fhia #29788
Sraith an Iúir #42001

Cnoc an tSeagail #21888
Poll an tSeagail #5904
Áit eile ar fad atá sa phictiúr seo.
Íomhá ó geograph.ie, Maigheach-gheal a ghlac.
Corn Stooks near Bottlesford
The crop is a wheat and rye hybrid called Triticale, it is being grown for thatching...
https://www.geograph.ie/photo/1428297
Reposted
deptrcdg.bsky.social
This years Ploughing is located at Screggan, but do you know what Screggan means? Come down to find out from our Placenames branch!

Visit us at Block 3. Row 16, Stand 313

https://www.logainm.ie/en/
Reposted
deptrcdg.bsky.social
Ar mhaith leat a fháil amach cad is brí le do logainm as Gaeilge? Tabhair cuairt ar an Bhrainse Logainmneacha ag ár n-ollphuball!

Bloc 16, Sraith 3, Seastán 313

https://www.logainm.ie/ga/
logainm.bsky.social
An Screagán in Uíbh Fhailí
Screggan Offaly
logainm.ie/en/1166663

‘the rough, rocky, stony ground’

Féach An Milisín Míosúil 'Ag céachtaíl na gcloch'

The Monthly Morsel 'Ploughing between a hard place and a rock'
logainm.ie/en/themes/124

#Ploughing2025
logainm.bsky.social
Corrán na Cruithneachta Loch Garman
logainm.ie/ga/52805

'the round hill of the wheat'

Tá bríonna éagsúla le baint as 'corrán' dar ndóigh. Cur síos ar réimse nó ar chruth na talún sa chás seo seans i.e. 'cnoc maol'
logainm.ie/ga/teamai/4
I dTír Fhearghasa, Dún na nGall a glacadh an pictiúr seo.
Íomhá ó geograph.ie, Chris Gunns a ghlac. 
'No combine harvesters here'
https://www.geograph.ie/photo/431476
logainm.bsky.social
Áth na Sméar i dTiobraid Árann
Aghsmear Tipperary
logainm.ie/ga/46828

áth = ford
sméar = (Black)berry

'the ford of the (black)berries'

Féach téamaí:
'Sméara, mulláin agus driseacha'
'Blackberries, greenfields, and briars'
logainm.ie/en/themes/66
Íomhá ó geograph.ie, Kenneth Allen a ghlac an pictiúr seo. 
'Large blackberries, Kilstrule'
https://www.geograph.ie/photo/7576877
logainm.bsky.social
An Bhuaile Bhréagach Loch Garman
Ballybregagh Wexford

buaile = cattle-fold, boley
bréagach = false, deceptive

‘the false (deceptive, treacherous) boley’

'bréagach' sa chiall 'fealltach, baolach' sa gcás seo seans,
féachaint priacal éigin a chur in iúl.
logainm.ie/en/teamai/113
Áit eile ar fad atá le feiceáil anseo ach go léirítear an cineál talún a chuirfeadh beithíoch i mbaol dá n-éireodh sé ró-fhliuch. 

Íomhá ó geograph.ie, Richard Dorrell a ghlac an pictiúr seo. 
"Who'd want to be a cow?"
https://www.geograph.ie/photo/1597255 'Ballybregagh' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
© Tailte Éireann
logainm.bsky.social
ceapach = ceapán, ceapóg, garraí, geadán talún, gort, goirtín.
úll = toradh an chrainn.

abhaill = crann úll nó úllord. An focal comhshuite 'abhallort' (seanlitriú 'abhallghort') an teaglaim is coitianta de abha(i)ll “apple-tree” + gort “field” a thagann i gceist i logainmneacha.
logainm.bsky.social
Ceapach na nÚll i nGaillimh
Cappaghnanool Galway
logainm.ie/ga/19972

ceapach, ceapaigh = plot of land, tillage plot
úll= apple

'the (tillage-)plot of the apples'
- Íomhá ó geograph.ie, Albert Bridge a ghlac an pictiúr seo. 
"Apples, Lagan towpath, Belfast
Apples on a tree, growing beside the Lagan towpath, near the Stranmillis weir."
https://www.geograph.ie/photo/2033787
Reposted
snsbi.bsky.social
Discover routes into names and name studies with the Society for Name Studies in Britain and Ireland! Our new SNSBI website contains lots of material on place-names and surnames, with name-stories focussing on interesting examples.
Exploring names - SNSBI
www.snsbi.org.uk
logainm.bsky.social
Eiréil i Ráth Domhnaigh - Co. Laoise
logainm.ie/en/28736/

airél = bed, tomb
dil.ie s.v. 'airél'
FGB s.v. 'airéal'

Cf. logainmneacha cosúil le Ioma/​Emo < 'imdae'
logainm.ie/en/1165048
dil.ie (s.v. imdae 2) = “sleeping-place, grave, tomb”
'Errill' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
© Tailte Éireann
logainm.bsky.social
Téama na seachtaine:
"Toibreacha agus fíoruisce / Cold water and wells"
tiobra, tiobraid, uarán, fuarán, órán
logainm.ie/en/themes

tiobraid = a fountain, a well, a spring
fuarán = a spring, a well, a cold fountain

An Fuarán / Coldwells (#25820)
'a spring well or fountain'
'Coldwells' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
© Tailte Éireann
An Fuarán / Coldwells 
https://www.logainm.ie/en/25820 Tobar Cholm Cille i gGleann Cholm Cille Theas/​Glencolumbkille South i gContae an Chláir: https://www.logainm.ie/ga/5703
- Íomhá ó geograph.ie, Gordon Hatton a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/4695582
"The waters are said to have curative properties for both eyes and feet."
logainm.bsky.social
An Luachair i gCorca Dhuibhne
Lougher Kerry
logainm.ie/ga/22667

luachair = rushes, rushy place, sedges
'the rushy place'

luachrach / luacharnach = abounding in rushes
'Lougher' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
© Tailte Éireann Áit eile ar fad atá anseo ach go dtugtar léargas ar an luachair ag fás go tréan ann.
- Íomhá ó geograph.ie, Eirian Evans a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/573228
logainm.bsky.social
Glaise na Muice i mBÁC
Glassamucky Dublin
logainm.ie/en/17438

'glas / glaise' = a stream, a rivulet
'muc' = pig

'the stream of the pig'
'Glassamucky' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
© Tailte Éireann Glaise na Muice - An radharc ó thuaidh as Droichead Chaisleán Uí Cheallaigh.
- Íomhá ó geograph.ie, Kevin Higgins a ghlac an pictiúr seo. 
"Bohernabreena Walk - Looking toward the reservoir from Castlekelly Bridge on the Bohernabreena Walk around the reservoir."
https://www.geograph.ie/photo/5864285 - Íomhá ó geograph.ie, Alan Fryer a ghlac an pictiúr seo. 
"Mochyn Hapus - A Happy Pig
One of the Pwllheli pigs."
https://www.geograph.ie/photo/577604
logainm.bsky.social
Oileáin Fhataí i nGaillimh
Potatoe Islands Galway
logainm.ie/ga/20945

'Islands of (the) potatoes'

"Is maith na fataí nuair a bhíos an bláth bán orthu,
Is fearr iad na fataí nuair a bhíos an cúr bán orthu,
Ach is fearr fós iad na fataí nuair a bhíos an bolg lán acu!"
'Potato Islands' marcáilte ar léarscáil 25" na Suirbhéireachta Ordanáis.
'Potatoe Islands' ar an 6" - © Tailte Éireann
logainm.bsky.social
Dreas breá cainte tugtha inné ag an Dr Conchubhar Ó Crualaoich, Príomhoifigeach Logainmneacha sa mBrainse Logainmneacha maidir leis an obair a bhíonn ar bun acu agus spléachadh deas tugtha aige ar logainmneacha na hÉireann👏
www.rte.ie/radio/radio1...
Meet the placenames officer
Dr. Conchubhar Ó Crualaoich, the Chief Placenames Officer at the Placenames Branch, Dept of Rural and Community Development and the Gaeltacht, shares some fascinating insights on the origins of Irish...
www.rte.ie
logainm.bsky.social
Ceann Léime i gCo. an Chláir
Loop Head Clare
logainm.ie/en/104201

Ceann Léime ‘headland of the chasm’

'The longer name of the léim ‘chasm’ (literally ‘leap’) in question is Léim Con Culainn ‘the leap of Cú Chulainn’.

Féach téamaí fao thrácht:
logainm.ie/en/themes
- Íomhá ó geograph.ie, Charles W Glynn a ghlac an pictiúr seo. 
'Carraig Dhiarmada agus Ghráinne' agus Léim Con Culainn ‘the leap of Cú Chulainn’
https://www.geograph.ie/photo/12618 'Loop Head', 'Dermot & Grania's Rock' agus 'Cuchullin's Leap' marcáilte ar léarscáil 25" na Suirbhéireachta Ordanáis. - © Tailte Éireann Radharc satailíte 'MapGenie Digital Globe' © Tailte Éireann.
https://www.arcgis.com/apps/webappviewer/index.html?id=3ae19cc156bf4706a929304bf8fcc4f6
logainm.bsky.social
An Fhliuchmhuine i gCill Chainnigh
Lughinny Kilkenny
logainm.ie/ga/27501
logainm.ie/ga/27687
logainm.ie/ga/27698

'muine' = thicket, brushwood, scrub
'fliuch' = wet

'the wet thicket'

'muineach' = scrubland, scrub
nó mar aidiacht = thicketed, covered with scrub
Áit eile ar fad atá sa bpictiúr seo ach go léirítear brí an ainm 'An Fhliuchmhuine' go deas ann. 
- Íomhá ó geograph.ie, Neil Owen a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/6844160 'Lughinny' marcáilte ar léarscáil 6" na Suirbhéireachta Ordanáis.
logainm.bsky.social
Mín na gCopóg i nDún na nGall
Meenagoppoge Donegal
logainm.ie/ga/14432

mín = mountain pasture, a plain
copóg = dock leaf, a large leaf

'the level ground of the docks'

Féach téama faoi thrácht
Copóga / Docks
logainm.ie/ga/teamai
Neantóg a dhóigh mé, copóg a leigheas mé!
- Íomhá ó geograph.ie, Jonathan Hutchins a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/7672671
logainm.bsky.social
Neantanán i gCiarraí
Nantinan Kerry
logainm.ie/en/23369
'place of nettles'

neanntanán = 'a nettle shrubbery; the name of a village near Killorglin, Kerry' - Ó Duinnín

Féach téama faoi thrácht:
'Nimh san ainm'
'Townland names with a sting'
logainm.ie/ga/teamai
- Íomhá ó geograph.ie, Richard Sutcliffe a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/7545175
logainm.bsky.social
Cnocán an Chait i bPort Láirge
Knockaunacuit Waterford
'the hillock of the cat'

"The early sagas tell of cats with supernatural powers, but the principal role of the animal in day-to-day life was to protect the grain store from vermin"

Féach téamaí: logainm.ie/en/themes
- Íomhá ó geograph.ie, Peter Trimming a ghlac an pictiúr seo. 
https://www.geograph.ie/photo/2128539
logainm.bsky.social
Sin é go díreach é, cor beag ciotach maidir leis an teastas ach ní fada go mbeidh sé i gcaoi👍
logainm.bsky.social
Gleann na Sceach Tiobraid Árann
Glennaskagh ​Tipperary
logainm.ie/ga/47404

gleann = glen, valley, vale
logainm.ie/ga/gluais/89...

sceach, sceich, sceith = hawthorn, thorn-bush
logainm.ie/ga/gluais/13...

'the glen of the hawthorns, thorn-bushes'
Áit eile ar fad atá anseo ach go léirítear brí Ghleann na Sceach go slachtmhar ann.
- Íomhá ó geograph.ie, Trevor Littlewood a ghlac an pictiúr. 
https://www.geograph.ie/more.php?id=6877511
logainm.bsky.social
Lá Bealtaine / Mayday
logainm.ie/ga/teamai/45

Tamhnaigh Bhealtaine in Ard Mhacha
Tamnaghvelton ​Armagh
logainm.ie/ga/1417840

'tamhnach' = Grassy upland; arable place in mountain.
'the arable place, grassy upland of May'

Féach chomh maith 'http://PlacenamesNI.org'
'Tamnaghvelton' marcáilte ar léarscáil 6" (1829 - 1835) 
- Suirbhéireacht Ordanáis Thuaisceart Éireann (OSNI).
https://apps.spatialni.gov.uk/PRONIApplication/ Tamhnach Bhealtaine ‘May field’
Tionscadal Logainmneacha Thuaisceart Éireann
PlacenamesNI.org